تحلیل داستان گنبد چهارم در منظومه ی غنایی هفت پیکر (براساس نظریه ی ساختارگرایان)

Abstract

تحلیل عناصر داستانی و روایی بر اساس نظریه های ادبی از چند جهت لازم است، نقد ادبی را روش مند می کند، امکان باز یابی و ارزشیابی متون ادبی کهن ادب فارسی فراهم می شود؛ دیگر این که صحنه­ی نقد و نظر از شوائب پاک شده و معیارهای علمی هدایت گر فرضیه ها و ادعاها خواهد شد. بر این اساس متنی از داستان پرداز بزرگ ادب داستانی، نظامی گنجوی، انتخاب شد تا بر اساس روش های موجود در نظریه­ی ادبی بویژه نظریه ی ساختار گرایی نقد و تحلیل شود، در این رهگذر معلوم شد که داستان چهارم در گنبد سرخ که روز سه شنبه اتفاق افتاد از حیث ساختاری روایتی کامل با همه­ی اجزای کافی برای یک اثر داستانی کامل است. شاعـر (نظامی) جـز به ضرورت از نشانه استفـاده نکرده و بیشتر کنش فاعلی شخصیت­ها با مخاطب سخن می­گویند و داستان را پیش می­برند و شخصیت­ها را معرفی می­کنند. این شیوه از هنرهای زیبای نظامی در پرورش داستان است.