پترولوژی گرانیت های مجموعه دگرگونی گشت (غرب رشت)

Abstract

مجموعه دگرگونی گشت در ارتفاعات تالش (البرز غربی) برونزد دارد. با توجه به شواهد صحرایی و میکروسکوپی، دو نسل گرانیت در مجموعه دگرگونی گشت وجود دارد. اولین نسل گرانیت (G1) متوسط بلور و خاکستری روشن است و فابریک­ میلونیتی نشان می‌دهد. نسل دوم (G2) شامل لوکوگرانیت‌های درشت بلور است که به داخل گرانیت نسل اول و سنگ‌های متاپلیتی تزریق شده است. کوارتز، پلاژیوکلاز، پتاسیم­فلدسپار و بیوتیت کانی­های سنگ­ساز گرانیت نسل اول هستند. کانی­های اصلی گرانیت نسل دوم، کوارتز و پتاسیم فلدسپار و پلاژیوکلاز است. تورمالین، گارنت و سیلیمانیت کانی­های فرعی می­باشند. شواهد کانی­شناسی و ژئوشیمیایی بیانگر آن است که گرانیت­های نسل اول و دوم به ترتیب دارای خاستگاه آذرین و رسوبی هستند. شباهت ترکیبی قابل­توجهی بین گرانیت‌های گشت به خصوص انواع نسل دوم و لوکوسوم میگماتیت­های هم­جوار و لوکوگرانیت­های هیمالیا که شاخص جایگاه برخوردی هستند وجود دارد. تاریخچه زمین شناسی طولانی رویداد بسته شدن پالئوتتیس تشکیل نسل­های متوالی گرانیت­زایی در حاشیه فعال قاره­ای از کربونیفر تا تریاس بالایی را در پی داشته است. احتمالاً در طی فرورانش و قبل از مرحله تصادم قاره­ای، گرانیت­های نسل اول در لبه بلوک توران شکل گرفته­اند. مرحله نهایی محو پالئوتتیس با برخورد بلوک البرز و حاشیه جنوبی اورآسیا در طی فاز کوهزایی ائوکیمرین صورت گرفته و با تشکیل سنگ­های دگرگونی متاپلیتی مجموعه گشت در اعماق میانی تا زیرین جایگاه برخورد قاره­ای و گرانیت­زایی نسل دوم خاتمه یافته است.