تأثیر سه گونه از قارچ‌های ریشه‌ای آربسکولار بر رشد و جذب برخی از عناصر غذایی در گیاه آهار در شرایط تنش خشکی

Abstract

<strong>خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدود‌کننده محیطی می‌باشد که رشد و بهره‌وری گیاه را بیشتر از فاکتورهای محیطی دیگر محدود می‌کند. به‌ منظور بررسی اثر سه ایزوله شناسایی‌شده از قارچ های ریشه‌ای آربسکولار بر رشد و غلظت عناصر غذایی فسفر، پتاسیم، آهن، روی، مس و منگنز گیاه آهار در شرایط تنش خشکی، آزمایش گلخانه‌ای با دو فاکتور شامل پنج سطح میکوریز (بدون میکوریز به‌عنوان شاهد، </strong><strong><em>Rhizophagus </em></strong><strong><em>irregularis</em></strong><strong>، </strong><strong><em>Rhizophagus</em></strong><strong><em> intraradisces</em></strong><strong>، </strong><strong><em>Funneliformis</em></strong><strong><em> mosseae</em></strong><strong>و ترکیب سه ایزوله) و چهار سطح تنش خشکی (آبیاری بر حد100 درصد ظرفیت مزرعه به‌عنوان شاهد، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی) با شش تکرار </strong><strong>در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. دانهال‌ها در مرحله چهار برگ حقیقی به گلدان‌های پلاستیکی 2/1 کیلوگرمی انتقال داده شدند و بلافاصله با گونه‌های میکوریز تلقیح شدند. بر اساس نتایج به‌دست آمده، </strong><strong>خصوصیات رویشی با افزایش خشکی به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند. همچنین تنش خشکی موجب کاهش جذب و انتقال عناصر گردید. کاربرد میکوریز به طور قابل ملاحظه‌ای رشد رویشی و غلظت عناصر را تحت تنش خشکی بهبود بخشید به‌طوری‌که ایزوله‌های </strong><strong><em>R. irregularis</em></strong><strong>، </strong><strong><em>R. intraradisces</em></strong><strong>، </strong><strong><em>F. mosseae</em></strong><strong> و ترکیب آن‌ها وزن خشک شاخساره را در سطح 40% ظرفیت مزرعه به‌ترتیب 20، 22، 20 و 11 درصد نسبت به گیاهان بدون میکوریزی افزایش داد. در مجموع نتایج این پژوهش نشان می‌دهند که تلقیح گیاه آهار با قارچ‌های میکوریز سبب افزایش مقاومت به خشکی در آن‌ها می‌گردد که حداقل بخشی از آن به افزایش در جذب برخی از یون‌های معدنی کم‌تحرک از قبیل فسفات و روی می‌باشد.</strong><br />