ا‏لگوی هم‏‌تألیفی پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی سم ‏شناسی در پایگاه موسسه ‏ی اطلاعات علمی طی سال‌های 1991 تا 2011

Abstract

مقدمه: هم‌تألیفی وسیع ‏ترین شبکه‌ی اشتراک دانش و دخالت حقیقی پژوهشگران در تولید علم و توسعه‌ی علمی است. هدف از این پژوهش تعیین وضعیت هم‌تألیفی پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی سم ‏شناسی در نمایه‌ی استنادی علوم بین سال‌های 1991 تا 2011 بوده است. روش بررسی: نوع پژوهش کاربردی است و از رویکرد علم ‏سنجی بر پایه‌ی شاخص هم‏ تألیفی استفاده شده است. داده‌ها با مراجعه به پایگاه استنادی موسسه‌ی اطلاعات علمی (ISI: Institute for Scientific Information) و جستجو از طریق نام کشور و حوزه‌ی سم‏ شناسی انجام شد و تعداد 1160 مدرک در بازه‌ی زمانی 1991 تا 2011، جامعه‌ی پژوهش را تشکیل دادند. تحلیل داده ‏ها با استفاده از نرم‌افزارهای Excel و BibExcel انجام شد. یافته‏ ها: بیش‌ترین میزان مشارکت در تولید مدارک دارای 3 نویسنده بوده است و بالاترین ضریب همکاری مربوط به سال 1997 با 75/0 بود که بیش‌ترین مشارکت در این سال در تولید مدارک 3 و 5 نویسنده‏ای بوده است. در کل ضریب همکاری در بازه‌ی زمانی مورد بررسی 61/0 محاسبه شد. هم‌چنین در بین موسسات و مراکز پژوهشی، دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران (با 341 مدرک)، ‌شهید بهشتی (135 مدرک) و جندی ‏شاپور اهواز (105 مدرک) به ترتیب به‌عنوان پرکارترین دانشگاه‌های کشور در تولید مدارک علمی در حوزه‌ی سم‏ شناسی، در رتبه‌های اول تا سوم قرار گرفتند. نتایج در مورد همکاری ‏های بین ‏المللی نیز مشخص شد که پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی سم‏ شناسی بیش‌ترین هم‌تألیفی را به ترتیب با پژوهشگران کشورهای کانادا (23 مدرک)، ‌انگلستان (19 مدرک) و ایالات متحده امریکا (19 مدرک) دارند. هم‌چنین محمد عبداللهی با 106 مدرک به‌عنوان پرکارترین نویسنده شناخته شد. نتیجه‌گیری: با توجه به تمایل بالای پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی سم ‏شناسی به تولید مدارک علمی با مشارکت پژوهشگران داخل و خارج از کشور، لازم است که بستر لازم برای مشارکت گسترده ‏تر پژوهشگران این حوزه در سطح داخل و خارج از کشور فراهم شود. واژه‌های کلیدی: علم‌سنجی؛ سم‏ شناسی؛ پایگاه‌های اطلاعاتی؛ موسسه‌ی اطلاعات علمی