تعیین مغایرت‌های اجزای الگوی مهارت‌های ارتباطی پزشک و بیمار کالگری–کمبریج با نگرش بیماران ایرانی

Abstract

اهداف: عدم روابط مناسب بین بیمار و کارکنان درمان می‌تواند موجب بروز درگیری لفظی و فیزیکی و درنتیجه دخالت نیروی انتظامی و شکایت و مشکلات قانونی متعاقب آن شود. آموزش مهارت‌های ارتباطی با بیماران به دانشجویان پزشکی در ایران با استفاده از الگوی مشاهده‌ای کالگری–کمبریج انجام می‌شود. با توجه به تفاوت‌های اجتماعی، فرهنگی و باورهای افراد جامعه در بیماران ایرانی، مطالعه حاضر باهدف تعیین مغایرت‌های اجزای این مدل با نگرش بیماران جامعه ایرانی طراحی و انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در سال ۱۳۹۵ در بیمارستان امام خمینی‌شهر تهران انجام شد. جامعه آماری شامل بیماران هوشیار بستری در بخش اورژانس بودند. پرسشنامه محقق ساخته برای ارزیابی نگرش بیماران نسبت به اجزای مهارت‌های ارتباطی بر اساس مدل کالگری- کمبریج استفاده شد. این پرسشنامه حاوی ۳۳ سؤال در مورد اجزای مختلف مهارت‌های ارتباطی بود و پایایی و روایی آن پیش از استفاده در این مطالعه تائید گردید.

یافته‌ها: درمجموع ۱۰۰ بیمار با میانگین سنی ۷/۱۶±۱/۴۳ سال در مطالعه شرکت کردند که ۵۱ درصد مرد بودند. نگرش بیماران با دستورالعمل موردنظر در برخی موارد مغایرت داشت. در بین بیماران ساکن روستا موافقت بیشتری با دست دادن با پزشک وجود داشت (۰۱/۰=p)؛ مردان بیشتر موافق بودند که با نام خطاب شوند (۰۳/۰=p) ولی زنان بیشتر تمایل داشتند که با عبارت “خانم“ بدون ‌ذکر نام یا نام خانوادگی خطاب شوند (۰۴/۰=p)؛ ۶۸ درصد بیماران تمایل داشتند که در حین ویزیت در مقابل پزشک بنشینند؛ فقط ۳۱ درصد پاسخ‌دهندگان اجازه گرفتن پزشک قبل از معاینه را لازم دیدند؛ فقط ۳۱ درصد بیماران موافق بودند که پزشک به بیمار غیرهمجنس خود نگاه کند. در سایر آیتم‌ها تفاوت معنی‌داری ثبت نشد.

نتیجه‌گیری: نگرش بیماران شرکت‌کننده در مطالعه حاضر با دستورالعمل موردنظر در برخی موارد مغایرت دارد و لذا بهتر است که مدل مورداستفاده فعلی جهت آموزش مهارت‌های ارتباطی کالگری–کمبریج برای ارتباط پزشک و بیمار در قسمت‌هایی با توجه به فرهنگ جامعه ایرانی بازنگری شود.