تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی باور بهداشتی‌ بر رفتار تغذیه‌ای بیماران دچار سکته قلبی‌

Abstract

چکیده مقدمه: بیماری‌های قلبی_عروقی به عنوان یکی از عوامل تهدید کننده‌ی سلامت انسان‌ها و نیز مهم‌ترین عامل مرگ و میر در دنیا و ایران شناخته شده‌اند. بنابراین، بایسته به نظر می‌رسد که مداخله در جهت افزایش آگاهی مردم از عوامل خطر‌ساز این بیماری و تشدید انگیزه‌ی آنها برای کاهش این عوامل با استفاده از آموزش‌های تئوری محور صورت گیرد. هدف: تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر پایه مدل باور بهداشتی بر رفتار تغذیه‌ای بیماران دچار سکته قلبی بستری در بیمارستان‌های استان گیلان در سال‌های ۱۳۹۵-۹۶. مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی تجربی از نوع کارآزمایی شاهد‌دار تصادفی بود. ۸۶ بیمار دچار سکته قلبی به طور تصادفی به دو گروه مداخله‌(۴۳) و کنترل‌(۴۳) تقسیم شدند. اطلاعات (داده‌های جمعیت‌شناختی و الگوی اعتقاد بهداشتی و رفتار تغذیه‌ای بیماران) با پرسشنامه محقق ساخته در دو نوبت (پیش از مداخله‌ی آموزشی و یک ماه پس از آن) برای هر دو گروه گرد‌آوری شد. پس از تعیین نیازها در چارچوب مدل اعتقاد بهداشتی، مداخله‌ آموزشی در گروه مداخله انجام شد. در گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای نشد، این بیماران تنها رهنمود روتین بیمارستان را دریافت کردند. داده‌ها با آزمون‌های آماری مناسب (آزمون کای اسکوئر، ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون تی مستقل) و با استفاده از نرم‌افزار SPSS ورژن ۲۱ واکاوی شدند. نتایج: دو گروه از نظر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی ‌تفاوت معنی‌دار نداشتند. پیش از مداخله، تفاوت معنی‌داری بین میانگین نمره سازه‌های مختلف الگوی اعتقاد بهداشتی و آگاهی و رفتار تغذیه‌ای در بیماران دو گروه دیده نشد اما پس از مداخله تفاوت بین دو گروه معنی‌دار بود (001/0p<). نتایج، همچنین، نشانگر تفاوت معنی‌دار در مقایسه گروه مداخله پیش از دریافت آموزش و پس از آن بود (001/0p<) ولی در نتایج گروه کنترل پیش و پس از مداخله، تفاوت معنی‌دار دیده نشد (001/0p<) نتیجه‌گیری: مداخله بر پایه الگوی اعتقاد بهداشتی و با پافشاری بر آگاهی و رفتار تغذیه‌ای بیماران با سکته قلبی، تاثیر مثبت در راستای بهبود رفتار تغذیه‌ای این بیماران داشت و در پایان سبب بهبود وضعیت سلامت آنان شد.