بررسی آلودگی به لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای سفید محلی ایرانی

Abstract

لیستریا مونوسیتوژنز به‌عنوان یک باکتری گرم مثبت عامل ایجاد عفونت فرصت‌طلب بسیار کشنده در انسان است که از طریق طیف وسیعی از مواد خوراکی از جمله فراورده‌های لبنی، گوشتی و سبزیجات قابل انتقال به انسان است. هر چتد پنیر سفید محلی در کشور ایران تحت شرایط خوب تولید صورت نمی‌گیرد، اما تا کنون بررسی جامعی در باره شیوع سروتیپ‌های مختلف لیستریا مونوسیتوژنز در این فراورده در کشور انجام نشده است. به این منظور شهرهای بابل، قائم‌شهر، آمل، ارومیه، همدان، تهران و گرمسار به‌عنوان شهرهایی با مصرف بالای پنیر سفید محلی انتخاب شدند و در مجموع تعداد 343 نمونه پنیر محلی ایرانی از مراکز فروش این شهرها جمع‌آوری و به آزمایشگاه بهداشت و کنترل مواد غذایی منتقل گردید. جداسازی و شناسایی لیستریا مونوسیتوژنز در نمونه‌ها به کمک غنی‌سازی اولیه و کشت در محیط انتخابی انجام شده، گونه‌های جداسازی شده با روش‌های بیوشیمیایی مورد تأیید قرار گرفتند و سپس سروتیپ هر گونه تعیین گردید. در نهایت شمارش نمونه‌های مثبت با روش بیشترین تعداد احتمالی 5 لوله‌ای انجام شد. در مجموع 9 مورد از 343 نمونه تحت بررسی از نظر وجود لیستریا مونوسیتوژنز مثبت تشخیص داده شد. بیشترین موارد آلودگی از شهر ارومیه (3 مورد) جداسازی شد. با توجه به احتمال بقای این باکتری در طی فرآوری پنیر سفید محلی، به نظر می‌رسد نظارت بر نحوه تولید، نگهداری و عرضه این فراورده باید افزایش یابد و تا حد امکان تولید این محصول در کارگاه‌هایی انجام شود که تحت نظر نهادهای قانونی فعالیت می‌کنند.