تأثیر به کارگیری تفکر طراحی در برنامه درسی کار و فناوری روی عادتهای ذهنی دانش آموزان

Abstract

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش برنامه درسی کار و فناوری با تأکید بر رویکرد تفکر طراحی بر عادتهای ذهنی دانش‌­آموزان انجام شده است. روش پژوهش شبه‌­آزمایشی با طرح پیش‌­آزمون ـ پس‌­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش‌­آموزان دختر شهرستان بهارستان در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل داده‌­اند. نمونه‌­گیری به شیوه در دسترس به شکل گروههای طبیعی به تعداد 120 دانش‌­آموز از 6 کلاس بوده است. دو کلاس پایه هفتم، دو کلاس پایه هشتم و دو کلاس پایه نهم در دو گروه آزمایش و کنترل هرکلاس 20 دانش‌­آموز قرارگرفتند. داده‌ها از طریق پرسشنامه عادتهای ذهنی کاستا و کالیک (2000) گردآوری شده و پایایی آن با آلفای کرونباخ محاسبه و با درصد 0/85 مورد تأیید قرار گرفته است. دوره آموزش مبتنی بر تفکر طراحی 12 جلسۀ 35 دقیقه‌­ای روی گروه آزمایش اجرا شده است. داده‌­ها با آزمون تحلیل کوواریانس بررسی شده است و یافته‌­ها نشان می­‌دهند که آموزش مبتنی بر تفکر طراحی بر افزایش عادتهای ذهنی مؤثر است. به طورکلی به‌­کارگیری ظرفیت تفکر طراحی در آموزش کار و فناوری، می­‌تواند در میان دانش‌­آموزان زمینۀ مطلوبی را برای شکل­‌گیری و تقویت توانایی ایجاد عادات ذهنی مثبت همانند حل مسئله و تفکر خلاق، تفکر انتقادی، فراشناخت، یادگیری مادام‌­العمر، انعطاف­‌پذیری در رفتار وتفکر، همدلی و درک متقابل فراهم کند.