اثربخشی واقعیت‌درمانی گروهی بر انزوای اجتماعی بیماران مبتلا به اختلال هویت جنسی

Abstract

زمینه و هدف: اختلال هویت­­­­جنسی یک وضعیت نادر است که در آن افراد هویت­جنسی خود را با آنچه ظاهر آن نشان می­دهد نامتجانس احساس می­کنند و موجب پریشانی یا اختلال اساسی در کارکرد اجتماعی، شغلی و سایر زمینه­های مهم می­شود. پژوهش حاضر به هدف اثربخشی واقعیت­درمانی بر انزوای اجتماعی بیماران اختلال هویت­جنسی انجام گرفت. روش کار: این مطالعه به صورت نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون و پیگیری با گروه کنترل انجام شد. جامعه پژوهش همه افراد دارای اختلال هویت­جنسی مراجعه­کننده به مرکز پزشک قانونی شهر شیراز در سال 1400-1399 که اختلال آن‌ها از طریق پزشک قانونی محرز شده بود و به دلیل عدم امکان دسترسی به همه آن­ها به صورت هدفمند از بین 195 نفر تعداد 30 نفر به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. ابتدا پرسشنامه انزوای اجتماعی راسل و همکاران (1980) از هر دو گروه گرفته شد، سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت آموزش واقعیت­درمانی قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. مجدداً پرسشنامه انزوای اجتماعی پس از آموزش واقعیت­درمانی انجام شد و در پیگیری 3 ماهه نیز تکرار شد و داده­ها توسط تحلیل آماری توصیفی و استنباطی بررسی شد. یافته­ ها: در مولفه کاهش تنهایی گروه کنترل با گروه مداخله واقعیت­درمانی­­ در سطح معنی­داری ۰1/ تفاوت معنی­دار دیده شد لذا رویکرد واقعیت­درمانی تاثیر­گذار بوده است. نتیجه ­گیری: نتایج نشان داد واقعیت­درمانی می­تواند به این افراد کمک کند به خودشان به عنوان منشاء اعمال و کردار توجه کنند و با تاکید بر انگیزش درونی و احساس مسئولیت برای انجام رفتار باعث بالا بردن احساس ارزشمندی و کاهش احساس تنهایی شوند.