طراحی مدل گرایش به زورگویی بر اساس عملکرد عصب‌شناختی با میانجی‌گری سرمایه‌های روان‌شناختی در دانش‌آموزان

Abstract

زمینه و هدف: زورگویی در دانش آموزان بر عوامل مرتبط با روان شناختی اثر منفی دارد لذا این پژوهش با هدف طراحی مدل گرایش به قلدری بر اساس عملکرد عصب­شناختی با میانجی­گری سرمایه­های روان‌شناختی در دانش­آموزان پسر مقطع متوسطه اول منطقه ۵ تهران صورت گرفت. روش کار: روش پژوهش حاضر همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی 560 دانش‌آموز پسر متوسطه اول در پایه نهم در 28 مدرسه غیرانتفاعی منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل دادند. 240 نفر به عنوان حجم نمونه به روش خوشه‌ای دو مرحله‌ای انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه قلدری ایلینویز (2001)، پرسشنامه عملکرد عصب شناختی نجاتی (2013)، پرسشنامه سرمایه‌های روان‌شناختی (2007) بود. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از نرم افزار SPSS22 و Amose 23 استفاده شد. یافته­ ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که ضریب مسیر عملکرد عصب­شناختی(41/0 - =β، 001/0 =p)، سرمایه روان­شناختی (39/0 - =β، 001/0 =p) به گرایش به قلدری معنی‌دار می‌باشد. همچنین ارتباط غیر مستقیم عملکرد عصب­شناختی به گرایش به قلدری از طریق سرمایه روان­شناختی با 37/0β=- در سطح معنی­داری 01/0≥p معنی­دار است. نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان بیان داشت که با شناسایی و بهبود فرایندهای عصب روانشناختی در دانش­آموزان هم­راستا با آموزش مدیریت والدین و فراهم آوردن محیطی غنی برای دانش­آموزان، می­توان به طور کلی در پیشگیری از گرایش به قلدری گام موثری برداشت.