اثر ساکارز بر جنین‌زایی رویشی مستقیم مارچوبه اکتاپلوئید

Abstract

جنین­زایی رویشی، روش جدیدی برای ازدیاد گیاهان در شرایط درون شیشه­ای است. کارآیی روش جنین‌زایی رویشی به‌شدت به ترکیبات محیط کشت بستگی دارد. مانند ساکارز که متداول‌ترین منبع کربوهیدرات است که درکشت بافت گیاهی استفاده می‌شود .ساکارز محصول نهایی فتوسنتز و قند اولیه منتقل‌شده در آوند آبکش اکثر گیاهان است. به‌منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف ساکارز بر جنین‌زایی رویشی مارچوبه (Asparagus officinalis L.) اکتاپلوئید، آزمایشی با پنج تیمار ساکارز (3، 6، 9، 12 و 15 درصد) انجام پذیرفت. برای انجام این آزمایش ریزنمونه­های مارچوبه حاوی یک جوانه در محیط B5 در فاز القایی جنین رویشی دارای هورمون 2, 4-D کشت شدند و بعد از دو هفته به فاز ظهور جنین منتقل گردیدند. در ادامه بعد از چهار هفته در مرحله ظهور جنین­ها، تعداد جنین­های رویشی تولیدشده در مراحل کروی شکل و قطبی در دو بزرگنمایی 20 و 40 میکرون، شمارش و عکس‌برداری شد و میزان تأثیر غلظت‌های ساکارز بر میزان رنگیزه­های فتوسنتزی و خصوصیات فیتوشیمیایی اندازه­گیری شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که اختلاف معنی­داری بین غلظت­های مختلف ساکارز از لحاظ تشکیل جنین­های رویشی گیاه مارچوبه وجود دارد. در غلظت 9 و 15 درصد ساکارز به­ترتیب بیش­ترین و کم­ترین تعداد جنین کروی و قلبی تشکیل شد. همچنین نتایج به­دست آمده از تجزیه و تحلیل رگرسیون بیانگر آن بود که در غلظت 9 درصد ساکارز بیش­ترین میزان رنگیزه­های فتوسنتزی و نشاسته مشاهده شد. درنهایت در این پژوهش مشخص شد که بهترین غلظت مؤثر بر جنین­زایی رویشی مارچوبه اکتاپلوئید، غلظت 9 درصد ساکارز می­باشد.