مکانیسم انتخاب مدل تصمیم‌گیری مناسب برای مسکن موقت پس از سانحه

Abstract

زمینه و هدف: سوانح، طبیعی یا غیرطبیعی، پدیده‌هایی هستند که به‌طور ناگهانی و بدون پیش‌آگاهی رخ می‌دهند و لذا در اکثر موارد، امکان مواجهۀ اصولی و سریع با آن‌ها، امری دشوار است. دلیل اصلی این قضیه آن است که مدت ‌زمان رخداد این پدیده‌ها، نسبتاً کم می‌باشد و از نظر روانی، به خاطر ترس و دلهرۀ موجود، نشان دادن یک عکس‌العمل سریع و مناسب، می‌تواند دشوار باشد. بنابراین لازم است که پیش از وقوع هر حادثه‌ای، آن را مورد مطالعه قرار داد. اهداف اصلی این تحقیق شامل: الف- تعیین الزامات اصلی روند تصمیم‌گیری برای مسکن موقت میان‌مرتبه و ب- تعیین مناسب‌ترین روش برای ارزیابی مسکن موقت میان مرتبه، می‌باشد. روش: روش انجام این پژوهش، از نوع ترکیبی (کیفی و کمی) است و برای انجام آن، در ابتدا از ‌روش کتابخانه‌ای و سپس از تکنیک‌های SWOT و AHP بهره‌گیری شد. مشارکت‌کنندگان این تحقیق، 21 نفر از اساتید دانشگاه و متخصصان حوزۀ بازسازی در بنیاد مسکن و سازمان مدیریت بحران -که تسلط و تبحر لازم در زمینۀ تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره نیز داشتند-، بودند. یافته‌ها: ارزیابی و تجزیه‌ و تحلیل موارد مطالعاتی این تحقیق، با ویژگی‏های متنوعی ازنظر توان مالی، سطوح اجتماعی و خطرات طبیعی نشان داد؛ به دلیل اینکه تقریباً همه فرایندهای تصمیم‌گیری که تاکنون مورد بهره‌گیری قرار گرفتند، مسائل و مشکلات عدیده‌ای برای دستیابی به راه‌حل‌های مناسب داشتند، لذا جهت دستیابی به مسکن موقت مناسب، لازم است هرگونه تصمیم‌گیری مشکل‌ساز قدیمی با مدل تصمیم‌گیری موفق‏تر جایگزین گردد. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که اولاً: سه عامل ویژگی‏ها، الزامات و محدودیت‌های منطقۀ آسیب‌دیده، عوامل اصلی فرایند تصمیم‌گیری برای مسکن موقت پس از سانحه هستند. ثانیاً: از نظر متخصصین، روش MIVES، برای مواجهه با مسکن موقت پس از سانحه، روش مناسب‌تری است.