سنتز سبز نانوذرات کیتوزان با استفاده از عصاره ی آبی اندام‌های هوایی گیاه تلخه (Acroptilon repens L.)

Abstract

زمینه و هدف: علم و فناوری نانو تولید ماده در ابعاد نانومتری است که اخیراً مورد توجه بسیاری از محققان در زمینه­های پزشکی، کشاورزی و صنعت قرار گرفته است. در میان روش­های سنتز نانوذرات کیتوزان، سنتز سبز با استفاده از عصاره­های گیاهی سودمندتر از دیگر روش­ها است. هدف از انجام این پژوهش توسعه یک روش سبز با استفاده از عصاره­ی اندام­های هوایی گیاه تلخه جهت تهیه و تولید نانوذرات کیتوزان می‌باشد. روش کار: در این پژوهش، نانوذرات کیتوزان در یک فرآیند به وسیله­ی عصاره اندام­های هوایی گیاه تلخه (Acroptilon repens L.) که دارای ترکیبات فنولی است سنتز می­شوند. عصاره گیاه با روش ماسراسیون (خیساندن) به دست آمد. برای تهیه­ی نانوذرات کیتوزان با عصاره­ی تلخه از روش ژل شدن یونی استفاده شد. یافته­‌ها: نمونه­های به دست آمده توسط آنالیزهای توزین حرارتی (TGA)، طیف سنجی مادون قرمز (FTIR)، پراش اشعه­ی ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در آنالیز طیف سنجی وجود پیک در محدوده­ی حدود 700 نانومتر، حاکی از سنتز زیستی این نانوذرات با عصاره گیاه تلخه می­باشد. اندازه و مورفولوژی نانوذرات سنتز شده به روش زیستی توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی تعیین شد و مشخص گردید که شکل نانوذرات تولید شده تقریباً کروی با میانگین اندازه حدود 33 تا 76 نانومتر است. همچنین نتایج آنالیز پراش اشعه ایکس، نانو کریستال­های سنتز شده به وسیله عصاره­ی گیاه تلخه را نشان داد. نتیجه‌­گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می­توان گفت که ترکیبات پلی فنولی موجود در عصاره گیاه تلخه به عنوان عامل کاهنده عمل کرده، همچنین به عنوان عامل کمپلکس کننده هم موجب سنتز نانوذرات کیتوزان و هم موجب پایداری آن­ها می­شوند.