پیش بینی تأثیر سنجش خانواده بر اختلالات رفتاری با میانجیگری خودپنداره در نوجوانان

Abstract

زمینه و هدف: نوجوانی یکی از مهم‌ترین دوره های زندگی است. در این دوره تغییرات فیزیولوژیکی وروانی موجب بروز تحولات عمیق در فرد می‌گردد، بنابراین هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی تأثیر سنجش و ارزیابی خانواده به واسطه خودپنداره بر اختلالات رفتاری نوجوانان دختر و پسر 12 تا 15 ساله شهر تهران بود. روش کار: در این پژوهش توصیفی پیمایشی، جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان دختر و پسر 12 تا 15 ساله مشغول به تحصیل در مقطع تحصیلی متوسطه دوره اول شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه ای و در دسترس تعداد 629 نفر (تعداد 309 پسر و 320 دختر) به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد. از پرسشنامه‌های سنجش خانواده، اختلالات رفتاری، خودپنداره برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌ها: اثر غیر مستقیم سنجش خانواده به واسطه خودپنداره، همدلی و شادکامی بر اختلالات رفتاری برابر 08/0 و اثر کل آن 15/0 بود. در میان ابعاد عملکرد خانواده، بین نقش ها با مشکلات توجه، پرخاشگری اجتماعی و اضطراب- گوشه گیری رابطه معناداری مشاهده نشد (05/0<P). همچنین بین همراهی عاطفی با مشکلات توجه و پرخاشگری اجتماعی نیز رابطه معناداری مشاهده نشد (05/0<P)؛ ولی بین سایر متغیرها روابط مثبت و معناداری دیده شد. (05/0>P) و اثر غیرمستقیم عملکرد خانواده بر اختلالات رفتاری با نقش واسطه ای خودپنداره نیز معنادار است (05/0≥P). نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش، به نظر می‌رسد که با بهبود عملکرد خانواده، اختلالات رفتاری در نوجوانان کاهش می‌یابند و بالعکس و عملکرد خانواده با افزایش خودپنداره می‌تواند اختلالات رفتاری را کاهش دهد.