طراحی الگوی عناصر برنامه‌ درسی تاثیرگذار در موفقیت دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران

Abstract

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی عناصر برنامۀ درسی تأثیرگذار در موفقیت نظام آموزشی می­باشد. ماهیت پژوهش از نوع کیفی است که با استفاده از روش تحلیل مضمون و به شیوۀ استقرایی، عناصر برنامۀ درسی شناسایی و استخراج گردید. جامعۀ آماری متشکل از صاحب‌نظران برنامۀ درسی و معلمان مقطع ابتدایی سراسر کشور بوده که براساس روش هدفمند 37 نفر انتخاب گردید. ابزار پژوهش مصاحبۀ نیمه‌عمیق بود که تا مرحلۀ اشباع ادامه داشت. روایی پژوهش از طریق تکنیک ممیزی کردن توسط داوران و ضریب پایایی (درصد توافق مشاهده‌شده) از طریق روش هولستی (روش دستی) تائید شد. پس از کدگذاری و تحلیل داده‌ها، 61 مضمون پایه، 13 مضمون سازمان­دهنده و 3 مضمون فراگیر (عالی) استخراج شدند که عبارت‌اند از: عناصر اصلی برنامۀ درسی (هدف، محتوا، روش، ارزشیابی و بودجه)، عناصر فرعی (فضای آموزشی، تجهیزات و منابع آموزشی، زمان آموزش، تجربه عملی مدیران و معلمان و تشکل‌های دانش‌آموزی) و عناصر پنهان (تفاوت‌های فردی فراگیران، جایگاه اجتماعی والدین و مدارس و عوامل پشتیبانی). در پایان الگوی پژوهش براساس مضامین فراگیر ترسیم گردید.