ارزیابی برنامه پزشک خانواده با استفاده از ابزار ارزیابی مراقبت‌های اولیه در شهرستان تالش در سال 1399

Abstract

زمینه نظام سلامت همواره به دنبال انجام اصلاحات اثربخش در ساختارها و فرایندهای خود به ‌منظور دست‌یابی به نتایج بهتر بوده است. هدف هدف از پژوهش حاضر ارزیابی برنامه پزشک خانواده با استفاده از ابزار ارزیابی مراقبت‌های اولیه در شهرستان تالش در سال 1399 است. روش‌ها این پژوهش از نوع مقطعی بود. جامعه آماری شامل کلیه پزشکانی بود که در شهرستان تالش تحت عنوان پزشک خانواده در سال 1399 شاغل بودند که تعداد آن‌ها پنجاه نفر بود. همچنین بیماران، مراجعه‌کنندگان به مراکز خدمات جامع سلامت شهرستان تالش بودند. برای پزشکان از سرشماری و برای بیماران با توجه به فرمول کوکران 384 نفر با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. همچنین ابزار جمع‏آوری داده‏های پژوهش پرسش‌نامه پزشک (68 سؤال) و بیمار (29 سؤال) با سؤال‌های بسته و نمره‌دهی آن‌ها با اعداد به ترتیب گزینه‌ها بود. با شیوه روایی صوری و ضریب آلفای کرونباخ پایایی پرسش‌نامه مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون تی یک‌نمونه‌ای، به‌وسیله نرم‌افزارSPSS نسخه 18 صورت پذیرفت. یافته‌ها با توجه به آزمون تی یک‌نمونه‌ای وضعیت دسترسی به خدمات (0/001>P) و هماهنگی ارائه مراقبت (0/028=P) در برنامه پزشک خانواده از دیدگاه پزشکان در سطح مطلوبی قرار ندارد، ولی سطح استمرار مراقبت (0/001>P) و جامعیت مراقبت (0/003=P) در سطح مطلوبی قرار دارد. همچنین دسترسی (مالی و مکانی) به خدمات (0/001>P) در سطح مطلوبی قرار ندارد، ولی دسترسی به خدمات آموزشی (001/0>P)، کیفیت خدمات دریافتی (0/001>P)، سطح استمرار مراقبت بهداشتی و پزشکی برای بیماران در برنامه پزشک خانواده از دیدگاه بیماران در سطح مطلوبی قرار دارد. نتیجه‌گیری بنابراین باید سیاست‌گذاران و مدیران با حفظ و توسعه دسترسی به خدمات مراقبت‌های اولیه و آموزشی و سطح استمرار آن‌ها کیفیت خدمات را از نظر بیماران افزایش دهند تا رضایت آن‌ها نیز ارتقا یابد.