تدوین مدل کیفی عوامل اثرگذار بر قیمت‎گذاری کیفیت اطلاعات حسابداری در ایران

Abstract

هدف: هدف پژوهش پیش‌رو، ارائه مدلی مناسب برای شناسایی و دسته‌بندی عوامل تأثیر‌گذار بر قیمت‌گذاری کیفیت اطلاعات حسابداری در ایران و بیان راهکارهایی برای بهبود نقش اطلاعات حسابداری در بازار سرمایه است. روش: در این پژوهش از روش تحلیل مضمونی و ابزار مصاحبه استفاده شده است و به همین منظور تعداد 17 مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با متخصصان و صاحب‌نظران در حوزه بازار سرمایه انجام‌ شده ‌است. به‌منظور اطمینان از کیفیت پژوهش، فرایند اعتبارسنجی نیز در مراحل کدگذاری، تحلیل و تدوین مدل، صورت‌ گرفت. یافته‌ها: پس از شناسایی 21 عامل اثرگذار بر ارزیابی کیفیت گزارش‌های مالی از طریق مصاحبه با سرمایه‌گذاران، با توجه به این عوامل، راهکارهایی برای بهبود وضعیت قیمت‌گذاری کیفیت اطلاعات حسابداری در ایران، بر مبنای نقش هر ‌یک از عناصر فعال در بازار سرمایه، مطرح شد. در نهایت یافته‌های پژوهش در قالب مدل کیفی ترسیم و ارائه شد. نتیجه‌گیری: سهمی که هر سرمایه‌گذار در فرایند کسب اطلاعات برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی به گزارش‌های حسابداری می‌دهد، به هدف سرمایه‌گذاری، سطح دانش مالی و درصد مالکیت وی بستگی دارد. انتظار می‌رود سرمایه‌گذاران خُردی که برای خرید سهام، از افق بلندمدت و دانش مالی کافی برخوردارند، کیفیت اطلاعات حسابداری را تحت تأثیر عوامل گوناگونی قیمت‌گذاری کنند. چهار گروه شرایط بازار سرمایه، وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور، ویژگی‌های خاص واحد تجاری و سویه‌های رفتاری سرمایه‌گذاران را می‌توان منشأ عوامل تأثیرگذار بر قیمت‌گذاری کیفیت اطلاعات حسابداری در ‌نظر‌ گرفت. قانون‌گذاران، دست‌اندرکاران تهیه گزارش‌های مالی و سرمایه‌گذاران، به‌عنوان عناصر اصلی بازار سرمایه، می‌توانند به‌کمک راهکارهای مختلفی که در این پژوهش ارائه شده است، در راستای بهبود وضعیت قیمت‌گذاری کیفیت اطلاعات حسابداری در ایران گام‌ بردارند.