بررسی مقایسه‌ای طرحواره‌های هیجانی و ابعاد مختلف دشواری در تنظیم هیجان بین دانشجویان دارای رفتارهای خودآسیب‌رسان (Self-Harm) با دانشجویان فاقد این رفتارها

Abstract

سابقه و هدف: رفتار خودآسیب‌رسان به اقدامات عمدی اشاره دارد که فرد بدون قصد خودکشی برای صدمه‌زدن به خود انجام می‌دهد. این مطالعه با هدف مقایسه طرحواره‌های هیجانی و دشواری در تنظیم هیجان بین دانشجویان دارای رفتارهای خودآسیب‌رسان با دانشجویان فاقد این رفتارها، صورت پذیرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 442 نفر از دانشجویانی که در سال تحصیلی 1400-1399 در دانشگاه علوم پزشکی کاشان مشغول به تحصیل بودند، به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس براساس نقطه برش پرسشنامه آسیب‌به‌خود (SHI)، 52% (90 نفر) از شرکت‌کنندگان در گروه افراد دارای رفتارهای خودآسیب‌رسان و 48% (83 نفر) در گروه افراد فاقد این رفتارها جای گرفتند. ابزارهای جمع‌آوری ‌اطلاعات در این مطالعه، پرسشنامه اطلاعات ‌جمعیت‌‌شناختی، پرسشنامه آسیب به خود (SHI)، مقیاس طرحواره‌های ‌هیجانی لیهی (LESS) و مقیاس دشواری تنظیم هیجان (DERS) بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه 26 استفاده گردید و با توجه به نرمال‌نبودن توزیع داده‌ها از آزمون یومن‌ویتنی (uman-witny) استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که طرحواره‌های ‌هیجانی ساده‌انگاری، نشخوار، احساس ‌گناه، غیر‌قابل‌کنترل‌بودن، سرزنش ‌دیگران و خودآگاهی‌هیجانی در افراد دارای رفتارهای خودآسیب‌رسان بیشتر رایج بودند و درمقابل، این افراد کمتر باورهایی مطابق با طرحواره‌های ‌هیجانی تأییدطلبی، پذیرش ‌هیجانات و توافق داشتند (01/0 P<) و همچنین دانشجویان دارای رفتارهای خودآسیب‌رسان مشکلات بیشتری در ابعاد مختلف فرآیند‌ تنظیم هیجان (غیر از آگاهی ‌هیجانی)داشتند ( 01/0 P<). نتیجه‌گیری: طرحواره‌های هیجانی ناسازگار و مشکلات در تنظیم هیجان در افراد دارای رفتار خودآسیب‌رسان بیشتر رایج است. بنابراین بهبود مهارت‌های تنظیم ‌هیجانی می‌تواند مانع از بروز این‌گونه رفتارها در افراد‌ شود.