تأثیر آموزش مبتنی بر تاب‌آوری بر فرسودگی شغلی پرستاران: یک مطالعه نیمه تجربی

Abstract

زمینه و هدف: فرسودگی شغلی، مشکلی جدی برای کارکنان پرستاری به شمار می‌آید که می‌تواند کیفیت مراقبت ارائه شده توسط آنان را تهدید نماید. هدف مطالعه حاضر، تعیین تأثیر آموزش تاب‌آوری بر فرسودگی شغلی پرستاران بود. روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، 96 نفر از پرستاران شاغل در بخش‌های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران به روش نمونه‌گیری در دسترس، شرکت نمودند و به شیوه غیرتصادفی در دو گروه آزمون و کنترل هر یک 48 نفر قرار گرفتند. ابتدا از هر دو گروه، پیش‌آزمون گرفته شد. برنامه آموزشی تاب‌آوری طی کارگاه دو روزه، هر روز چهار ساعت برای گروه آزمون برگزار شد اما گروه کنترل برنامه‌ای دریافت نکردند. یک ماه پس از اتمام مداخله، از هر دو گروه پس‌آزمون گرفته شد. اطلاعات با استفاده از فرم مشخصات فردی و ابزار فرسودگی شغلی مسلش و جکسون گردآوری شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون‌های کای دو، تی مستقل، تی زوجی و تست دقیق فیشر)، انجام گردید. یافته‌ها: نتایج بیانگر وجود تفاوت معنی‌دار میان پرستاران دو گروه آزمون و کنترل در شدت و فراوانی ابعاد خستگی عاطفی (001/0p= و012/0 p=)، مسخ شخصیت (017/0p= و001/0 p=) و موفقیت فردی (001/0p= و001/0 p=)، بود. نتیجه‌گیری کلی: بر اساس نتایج، آموزش تاب‌آوری بر بهبود شدت و فراوانی خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و موفقیت فردی پرستاران شاغل در بخش‌های مراقبت ویژه، تأثیرگذار بود. بنابراین، این مداخله می‌تواند به ارتقای تاب‌آوری و کاهش فرسودگی شغلی پرستاران و در نهایت بهبود عملکرد آنان منجر شود.