مرور سیستماتیک کاربرد روش‌های داده‌کاوی جهت پایش وضعیت عملکرد اپراتور در سیستم های انسان- ماشین

Abstract

مقدمه: پایش مداوم وضعیت عملکرد اپراتور، از مهم­ترین موضوعات مورد بحث در سیستم­های انسان- ماشین است و روش­های داده­کاوی به عنوان ابزاری مناسب برای ارائه مدل­های ارزیابی وضعیت عملکرد محسوب می­شوند. با این حال، تاکنون تحقیق جامعی در مورد استفاده از روش­ها­ی داده­کاوی در این زمینه انجام نشده است. بنابراین مقاله حاضر با هدف مرور سیستماتیک بررسی نقش و اهمیت روش های داده­کاوی جهت پایش وضعیت عملکرد اپراتور در سیستم­های انسان- ماشین انجام شد. روش بررسی: 86 مقاله منتشر شده مربوط به ارزیابی وضعیت عملکرد اپراتور در پنج پایگاه داده­ بررسی شد. کلیه مقالات در چهار گروه مربوط به وضعیت عملکرد اپراتور، سه سیستم ایمنی بحرانی و سه نوع تکنیک داده کاوی تحلیل گردید. همچنین سنجش وضعیت عملکردی اپراتور نیز از طریق روش های اندازه گیری فیزیکی، اندازه گیری های فیزیولوژیکی- روانی، روش های اندازه گیری شاخص های عملکرد وظیفه و روش های گزارش دهی یا قضاوت ذهنی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: اکثر مدل­های داده­کاوی مربوط به حوزه حمل و نقل جاده ای و هوایی بودند که عمدتا بر خستگی و شاخص های عملکرد وظیفه متمرکز می باشند. در بین روش های داده کاوی نیز، مدل های ماشین بردار پشتیبان و شبکه عصبی بیشترین کاربرد را داشتند. نتایج نشان داد که از بین وضعیت های عملکردی، مدل­های خستگی بالاترین تعداد مطالعات را به خود اختصاص داده که در آن ها عمدتا از اندازه­گیری­های فیزیکی استفاده گردیده است، در حالی که بیشترین روش اندازه گیری در مدل­های بار کاری ذهنی و شاخص های عملکرد، مربوط به اندازه گیری های فیزیولوژیکی- روانی بود. نتیجه گیری: ارزیابی جامع روش های داده کاوی ارائه شده و همچنین پارامترهای مورد استفاده در این مدل­ها برای بررسی وضعیت عملکرد اپراتور، سبب شناسایی خلاء تحقیقاتی در این حوزه و انجام مطالعات گسترده تر در جهت بهبود عملکرد انسان خواهد شد.