مقاله علمی – پژوهشی: عوامل مؤثر بر انتخاب ماهیان پرمصرف دریایی ( مطالعه موردی: شهرستان بندرعباس)

Abstract

باوجود مزیت‌‌های فراوان آبزیان برای سلامتی جامعه، سهم مصرف سرانه آن برای کشور که از ظرفیت‌های مناسبی نیز در این عرصه برخوردار است، در سبد غذایی خانوارهای ایرانی در مقایسه با سایر گوشت‌‌ها در سطح پایینی قرار دارد. تحقیق حاضر عوامل مؤثر بر انتخاب ماهیان پرمصرف دریایی را در شهرستان بندرعباس بررسی نموده است. داده‌های مورد نیاز شامل ویژگی‌‌های ماهیان دریایی مصرفی و ویژگی‌‌های اقتصادی و جمعیت شناختی خانوارها، با استفاده از یک نمونه تصادفی خوشه‌ای از 384 خانوار شهرستان در تابستان 1397 گردآوری شده است. ماهیان پرمصرف منطقه مورد مطالعه براساس قیمت و ویژگی‌های ماهی در سه گروه دسته‌‌بندی شدند که این ویژگی‌ها طبق آزمون کروسکال- والیس از لحاظ آماری دارای تفاوت معنی‌‌دار هستند. جهت بررسی تأثیر ویژگی‌‌های اقتصادی و جمعیت‌شناختی بر انتخاب انواع ماهی از مدل لوجیت مخلوط استفاده ‌شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح تحصیلات و درآمد، احتمال انتخاب گروه اول به‌ترتیب 8 و 62 درصد افزایش می‌‌یابد. به ‌عبارت ‌دیگر، ماهی‌‌هایی انتخاب می‌شوند که دارای گوشت بیشتر، طعم و مزه لذیذتر باشند و تیغ آنها به‌راحتی جدا می‌‌شوند که البته دارای قیمت بالاتری نیز نسبت به ماهیان گروه‌های دوم و سوم می‌‌باشند. ماهیان این دو گروه به دلیل ارزان‌تر بودن به‌دفعات بیشتری نسبت به ماهیان گروه اول مصرف می‌شوند. با توجه به ارزش غذایی ماهی و نقش آن در سلامت مصرف‌کنندگان، می‌توان با ارائه برنامه‌های ترفیع بازاریابی، مصرف‌کنندگان بیشتری را به سمت مصرف ماهیان گروه‌های دوم و سوم سوق داد.