بررسی تأثیر آموزش دگرامدادی در بحران بر دانش، نگرش و عملکرد سربازان

Abstract

زمینه و هدف: کشور ما در ﻣﻌﺮض اﻧﻮاع ﻣﺨﺎﻃﺮات طبیعی و اﻧﺴﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﻗﺮار دارد. نیروهای مسلح با بهره‌گیری از قابلیت توزیع منطقه‌ای بسیار مناسب و قابلیت اقدام سریع جزء اولین سازمان‌هایی است که در بحران حضور دارد. لذا این مطالعه با هدف تعیین تأثیر آموزش دگرامدادی در بحران بر دانش، نگرش و عملکرد سربازان طراحی شد. روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه تجربی و دو گروهی است که در سال 1396 انجام شد. دو یگان از یگان­‌های مستقر در شهر خرم‌­آباد به‌صورت تصادفی ساده به دو گروه آزمون و مقایسه تخصیص یافت. در هر گروه (آزمون و مقایسه) 25 نفر از سربازان به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گروه آزمون شش جلسه دو ساعته آموزش دگرامدادی به‌صورت آموزش ترکیبی توسط محقق برگزار شد. برای گروه مقایسه مداخله‌ای از سوی محقق انجام نگرفت و آموزش گروه مقایسه طبق روال سابق به روش سخنرانی انجام شد. جهت جمع­‌آوری داده­‌ها از پرسشنامه‌های دانش و نگرش و 5 فهرست وارسی محقق ساخته روا و پایا استفاده شد. پرسشنامه ها و چک لیست‌ها قبل و یک هفته بعد از مداخله توسط واحد­های مورد پژوهش در هر دو گروه آزمون و مقایسه تکمیل شد. برای تجزیه و تحلیل داده­‌ها از آزمون­‌های آماری دقیق فیشر، تی مستقل و تی زوجی استفاده شد. یافته­‌ها: دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک اختلاف معناداری نداشتند (0/05<P). همچنین اختلاف معنی‌داری بین دو گروه در دانش، نگرش و عملکرد قبل از انجام مداخله وجود نداشت (0/05<P). بعد از مداخله آموزشی، اختلاف معنی‌داری بین دو گروه آزمون و مقایسه در میانگین نمرات حیطه‌های دانش و 5 مورد عملکرد بررسی شده (مراقبت از شکستگی، کنترل خونریزی، حمل مصدوم به روش‌های آتش‌نشان، عصایی و سینه خیز) وجود داشت (0/05>P) به‌طوری که نمره گروه آزمون در هر دو حیطه دانش و عملکرد بالاتر بود. اما اختلاف معنی‌داری بین دو گروه آزمون و مقایسه در حیطه نگرش وجود نداشت (0/05<P). نتیجه‌­گیری: با توجه به نقش گسترده نیروهای نظامی در زمان بحران آموزش پرسنل وظیفه از طریق برنامه آموزشی منسجم و برگزاری کلاس‌های آموزشی همراه با تاکید بر آموزش عملی توصیه می‌گردد.