ارزیابی خصوصیات کمی و کیفی میوه ژنوتیپ‌های مختلف بنه (Pistacia atlantica ) در مرحله سبز

Abstract

بررسی تنوع مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی در میوه، امکان انتخاب ژنوتیپ­های برتر را جهت توسعه کشت و کار برای کشاورزان و اصلاح‌گران فراهم می­کند. این پژوهش، تنوع و تعیین برخی خصوصیات کمی و کیفی میوه بنه 11 ژنوتیپ مختلف را در مرحله میوه سبز و در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار می­دهد. از هر کدام از ژنوتیپ­ها، تعدادی خوشه بنه برداشت شد و جهت انجام اندازه­گیری­های مختلف به آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ارومیه انتقال داده شد. سپس برخی از صفات کمی میوه و خوشه و همچنین میزان فنل کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدان کل مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که بین ژنوتیپ­ها از نظر همه پارامتر­های اندازه­گیری شده به غیر از طول خوشه، اختلاف معنی­داری در سطح احتمال یک درصد و پنج درصد وجود داشت. نتایج آشکار کرد که تنوع بالایی در اکثریت صفات اندازه­گیری شده وجود دارد. بیشترین میزان طول، عرض و وزن خوشه و همچنین عرض و وزن میوه در ژنوتیپ P10 و کمترین آن در ژنوتیپ­هایP5 و P6 مشاهده شد. از نظر خصوصیات بیوشیمیایی بالاترین میزان فنل کل (5/1034 میلی­گرم بر صدگرم وزن تر اسیدگالیک)، فلاونوئید کل (82/143 میلی­گرم بر صدگرم وزن تر کوئرستین) و ظرفیت آنتی­اکسیدان (93 درصد) را ژنوتیپ P3به خود اختصاص داد و همچنین کمترین میزان فنل کل (08/370 میلی­گرم بر صدگرم وزن تر اسیدگالیک)، فلاونوئید کل (25/62 میلی­گرم بر صدگرم وزن تر کوئرستین) در ژنوتیپ P7 مشاهده شد. بر اساس این پژوهش، ژنوتیپ­های P3 و P10 از لحاظ صفات مورد بررسی در وضعیت مطلوب­تری نسبت به سایر ژنوتیپ­ها قرار داشتند و می­توانند جهت مصارف دارویی، خوراکی، صنعتی و همچنین اهداف اصلاحی پیشنهاد گردند.