بررسی تنوع بیوشیمیایی عصاره تعدادی از جمعیت‌های نعنای خوراکی (Mentha spicata L.)

Abstract

در این تحقیق به منظور بررسی تنوع بیوشیمیایی عصاره 25 جمعیت نعنای خوراکی، آزمایشی بر پایه طرح کاملا تصادفی با 25 تیمار (جمعیت‌ها) و 3 تکرار به صورت گلدانی در شرایط طبیعی، به اجرا درآمد. بدین منظور، درون هر گلدان 3 عدد استولون به طول 5 سانتی‌متر انتخاب و کشت گردید. در مرحله گلدهی کامل، بوته‌های مربوط به هر تیمار برداشت شدند و مهم‌ترین صفات بیوشیمیایی عصاره شامل: میزان کلروفیل (b,a و کل)، کاروتنوئید، فلاون و فلاونول، فلاونوئید کل، میزان ترکیبات فنلی کل، میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی و میزان کربوهیدرات اندازه‌گیری شد. همچنین جمعیت‌ها از نظر صفات فوق مورد تجزیه خوشه‌ای قرار گرفتند و همبستگی بین صفات بیوشیمیایی عصاره در این جمعیت‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده تفاوت معنی‌دار بین جمعیت‌ها از نظر خصوصیات بیوشیمیایی اندازه‌گیری شده بود. بیشترین و کمترین میزان محتوای کلروفیل کل (77/35 و 5/10 میلی‌گرم بر گرم نمونه تر) به ترتیب مربوط به تیمارهای فارس (منطقه خفر 2) و مازندران (منطقه نور) بود. در بین جمعیت‌های مورد مطالعه، تیمارهای اصفهان 2، مازندران- قائمشهر، مازندران- نور و یاسوج از نظر صفات ارزشمند بیوشیمیایی عصاره (فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ترکیبات فنلی، فلاونوئید کل و میزان کربوهیدرات) برتر بودند. همچنین برخی از جمعیت‌های مربوط به استان فارس از نظر رنگیزه‌های کاروتنوئید و محتوای کلروفیل نسب به سایر جمعیت‌ها دارای برتری بودند. همچنین بین فعالیت آنتی‌اکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی، میزان فلاونوئید کل همبستگی مثبتی وجود داشت.