اثر پاکلوبوترازول بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و تبادلات گازی گلابی در شرایط رژیم‌های مختلف آبیاری

Abstract

در نواحی خشک و نیمه خشک، گیاهان اغلب در معرض تنش آبی قرار می‌گیرند. تنش آبی رشد و نمو گیاهان را محدود می‌کند. هدف از این مطالعه بررسی اثر پاکلوبوترازول بر خصوصیات رویشی، فیزیولوژیکی و تبادلات گازی در گلابی رقم "شاه میوه" تحت رژیم‌های مختلف آبیاری بود. نهال‌ها در گلدان‌های بیست لیتری کشت شدند. پاکلوبوترازول به صورت خاکی به مقدار 0، 15/0 و 3/0 گرم در هر گلدان استفاده شد. تیمارهای تنش آبی سه ماه بعد از کشت در گلخانه اعمال شدند. سه تیمار آبیاری شاهد (آبیاری در حد ظرفیت زراعی)، 4/0 و 5/0 مگاپاسکال مکش خاک استفاده شدند. نتایج نشان داد که پاکلوبوترازول تمام صفات رویشی جز وزن خشک ریشه را کاهش داد. پاکلوبوترازول نسبت وزن خشک ریشه به قسمت هوایی را افزایش داد. تنش آبی محتوای نسبی آب برگ، سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، سرعت تعرق، شاخص پایداری غشاء و مقدار کلروفیل را کاهش و محتوای پرولین برگ، مواد جامد محلول کل و گازکربنیک زیر روزنه‌ای را افزایش داد. اثر متقابل معنی‌داری بین خشکی و پاکلوبوترازول در صفات مقدار کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ، پرولین و گازکربنیک زیرروزنه‌ای مشاهده شد. گیاهان تیمار شده با پاکلوبوترازول محتوای آب نسبی بیشتری نسبت به گیاهان تیمار نشده داشتند. آبیاری مجدد در گیاهان تحت تنش دو روز بعد منجر به برگشت تمامی صفات به حالت شد. فقط صفت محتوای نسبی آب برگ کمتر از شاهد بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که پاکلوبوترازول به گیاه اجازه می‌دهد تا از طریق تغییرات موفولوژیکی و فیزیولوژیکی تنش آبی را تحمل کند.