اثر شوک گرما بر تحمل سرمازدگی نشاء خربزه خاتونی (Cucumis melo L.)

Abstract

خربزه همانند سایر کدوئیان حساس به سرما است و در دمای پایین آسیب می­بیند. در این تحقیق امکان افزایش تحمل تنش سرما در نشاء خربزه با استفاده از شوک گرمایی بررسی شده است. در مرحله دو برگ کاملاً توسعه یافته، نشاءهای خربزه در معرض شوک دمایی (شامل شاهد و محلول­پاشی با آب در دماهای 20، 45، 50 و 55 درجه سانتی­گراد) قرار گرفتند. یک روز پس از آن نشاءها در شرایط تنش سرما (دمای 3 درجه سانتی­گراد) به مدت 6 ساعت نگهداری شدند. نتایج نشان داد که نشاءهای پیش تیمار شده در پایان دوره سرما میزان رشد بالاتری نسبت به گیاهان شاهد داشتند. پیش تیمار گرمایی سبب افزایش محتوای کلروفیل، پرولین و پراکسید هیدروژن شد و میزان مالون دی آلدهید را نسبت به شاهد کاهش داد. همچنین شوک گرمایی فعالیت آنزیم پراکسیداز را افزایش و فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز را کاهش داد و در نتیجه آن تحمل شرایط تنش توسط گیاه افزایش یافت. به طور کلی نتایج نشان داد که شوک گرمایی (به خصوص دمای 50 و 55 درجه سانتی­گراد) سبب تغییرات فیزیولوژیکی مثبت در گیاه شده و می­تواند تحمل شرایط تنش سرما در نشا خربزه را بالا ببرد.