نقش نرم افزارهای مسیریابی در فرآیند شناخت سازمان فضایی شهر

Abstract

بیان مساله: بسیاری از رفتارها در شهر بسته به نحوه ادراک و شناخت شهر تغییر می‌کند. هم‌چنین امروزه نقش فن‌آوری اطلاعات در زندگی بشر بسیار پررنگ و حیاتی است و دستاوردهای آن، بیش از پیش بر شیوه زندگی افراد تاثیر می‌گذارد. از جمله آن‌ها، نرم‌افزارهای تلفن همراه است که با استفاده از شبکه اینترنت امکانات وسیعی را برای افراد فراهم کرده و بسیاری از فعالیت‌های گذشته را تغییر داده است. نمونه آن‌ها نرم‌افزارهای مسیریابی است که در سال‌های اخیر مورد استقبال وسیع کاربران اینترنت قرار گرفته؛ این نرم‌افزارها با قابلیت‌های مختلف تولید شده‌اند و هرکدام با ویژگی‌های خاص خود مقبولیت‌های متفاوتی دارند. هدف: این پژوهش به دنبال این بوده که نرم‌افزارهای مسیریابی چه تاثیری بر فرایند شناخت افراد نسبت به سازمان فضایی شهر دارند و آیا این تاثیر در محیط‌های مختلف متفاوت است یا خیر. روش: روش تحقیق، آمیخته و ترکیبی از روش‌های کیفی و کمی است؛ در ابتدا به روش دلفی شاخص‌های موردنظر دسته‌بندی و معین گردید سپس با استفاده از پرسشنامه و هم‌چنین تهیه نقشه‌های شناختی از کاربران نرم‌افزارهای مسیریابی و تحلیل آن‌ها به سوالات پژوهش پاسخ داده شد. یافته‌ها: رانندگان عادی توجه بیشتری به نشانه‌ها و پهنه‌های شاخص شهری دارند؛ اگرچه در زمینه‌های ادراکی رانندگان عادی، گره‌های شهری نیز نقش جدی دارند اما این تأثیر در آن‌ها کمرنگ‌تر است. نرم‌افزارهای مسیریابی در چگونگی شناخت لبه‌های شهری تاثیر زیادی ندارند. نتیجه: در شهرهای بزرگ، افراد بیشتر برای یافتن مقصد و مسیرهای جای‌گزین از نرم‌افزار مسیریابی استفاده می‌کنند سپس برای پی بردن به مسیرهای خلوت و سایر اطلاعات؛ در حالی که در شهرهای کوچک افراد بیشتر برای یافتن اطلاعات مربوط به ازدحام ترافیک از نرم‌افزار استفاده می‌کنند. به طور کلی می‌توان گفت افرادی که کاربر نرم‌افزار هستند در مقابل گروه دوم به طور ذهنی بیشتر تحت تأثیر نشانگرهای نرم‌افزارها هستند. مسیرهای فرعی نیز بیشتر مورد توجه کاربران نرم‌افزارها است.