بررسي رابطه بلندمدت بين توسعه اقتصادي و سوانح جاده‌اي در کشور

Abstract

سابقه و هدف: سوانح جاده‌اي و تلفات ناشي از آن‌يکي از چالش‌هاي جوامع بشري است که هزينه‌هاي اقتصادي زيادي را بر اقتصاد برخي کشورها تحميل نموده است. هدف اين مقاله بررسي رابطه بلندمدت بين توسعه اقتصادي و سوانح جاده‌اي کشور طي سال‌هاي 94-1369 مي‌باشد.روش بررسي: براي مدل‌سازي تعيين رابطه بلندمدت بين توسعه اقتصادي و سوانح جاده‌اي کشور از الگوي خود رگرسيون برداري و نرم‌افزارهاي ميکروفيت و اي‌ويوز استفاده‌شده است. جهت بررسي پايايي و هم انباشتگي متغيرها، مرتبه جمعي بودن متغيرهاي الگو تعيين گرديده و سپس تعداد وقفه‌هاي بهينه مدل، مشخص مي‌شوند. در گام بعدي تعداد بردارهاي هم انباشتگي الگو، تعيين‌شده و سپس الگوي مطلوب مشخص مي‌گردد. جهت بررسي ميزان توضيح دهندگي تغييرات متغير تعداد سوانح جاده‌اي بر توسعه اقتصادي کشور، روش تجزيه واريانس خطاي پيش‌بيني استفاده‌شده است.يافته‌ها: مثبت بودن ضريب لگاريتم توليد ناخالص داخلي سرانه (10/29) در برآورد مدل حاكي از اين است كه رشد اقتصادي (افزايش درآمد سرانه) با ميزان تصادفات بيشتري در بخش جاده همراه بوده است و نيز با توجه به ضريب منفي متغير مجذور لگاريتم توليد ناخالص داخلي سرانه، حكايت از آن دارد كه در مراحل بعدي رشد اقتصادي ميزان تصادفات جاده‌اي كاهش مي‌يابد. همچنين نتايج نشان مي‌دهد كه بين متغير ضريب جيني که نشان‌دهنده نابرابري توزيع درآمد در کشور مي‌باشد و تصادفات جاده‌اي يک رابطه‌ي مثبت (66/0) و معنا دارا وجود دارد. با توجه به ضريب مثبت طول جاده‌هاي کشور (53/0)، مي‌توان دريافت كه اين متغير با ميزان تلفات جاده‌اي رابطه‌ي مثبت دارد. همچنين از نتايج برآورد مدل چنين استنباط مي‌شود كه بين جمعيت (POP) و ميزان تصادفات جاده‌اي رابطه‌ي مستقيم (21/4) برقرار است و بيانگر اين است كه همراه با رشد جمعيت شمار تصادفات جاده‌اي افزايش پيداکرده است.نتيجه‌گيري: نتايج به‌دست‌آمده از يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه فرضيه كوزنتس براي ايران تأييد مي‌گردد. اين بدان معناست كه در مراحل اوليه رشد اقتصادي، نرخ سوانح جاده‌اي افزايش پيدا مي‌كند و درنهايت به سبب پيشرفت‌هاي تكنيكي، افزايش ميزان سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي مرتبط و آموزش‌هاي مناسب، اين نرخ در سطوح بالاي درآمد سرانه كاهش پيدا مي‌كند. How to cite this article:Bazdar Ardebili P, Pejmanzad P. The role of long-term relationship of economic development with road incidents in Iran. J Saf Promot Inj Prev. 2017; 5(4):193-200.