طراحی و اعتباریابی مدل اخلاق حرفه‌ای دانشجویان پزشکی (مطالعه موردی: دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی لرستان)

Abstract

مقدمه: اخلاق حرفه ­ای پزشکی، نظامی ساختارمند جهت حل مسائل اخلاقی و ارائه راهکارهای مناسب در حیطه پزشکی است. هدف این پژوهش طراحی و آزمون الگوی اخلاق حرفه ­ای در پزشکان بود.

مواد و روش ­ها: در این پژوهش، با مطالعه پژوهش ­های پیشین فهرستی مقدماتی از عوامل منابع انسانی اثرگذار بر مؤلفه‌های اخلاق حرفه­ ای با روش دلفی تکمیل و نهایی شد. بدین منظور 14 نفر از خبرگان اخلاق حرفه­­ ای به عنوان گروه خبره با استفاده از روش نمونه­ گیری غیراحتمالی و ترکیبی از روش­های هدف­دار یا قضاوتی و زنجیره­ای برگزیده شدند. در این الگو، مؤلفه‌ها به عنوان متغیرهای مکنون (پنهان) در نظر گرفته شدند که توسط شاخص‌ های مربوطه (متغیرهای آشکار) سنجش شدند و بر اساس مدل‌یابی معادلات ساختاری تأثیرشان بر اخلاق حرفه‌ای دانشجویان تعیین گردید. قبل از برازش مدل، با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSSV22، مفروضه نرمال بودن توزیع داده‌ها با آزمون ناپارامتری کولموگروف- اسمیرنف مورد بررسی قرار گرفت.

یافته­ ها: یافته­ ها با استفاده از روش پژوهش کیفی و مدل دلفی تحلیل شدند. یافته ­های به دست آمده حاصل از این پژوهش به شناسایی 11 مؤلفه شامل وظیفه‌شناسی، تعالی شغلی، درستی و شرافت، احترام به دیگران، نوع‌دوستی، تعهد به عدالت اجتماعی، مدیریت زمان، هوش هیجانی، رازداری، دانش اخلاقی و حساسیت اخلاقی منتهی شد. از بین این مؤلفه‌ها، مؤلفه‌های مدیریت زمان، هوش هیجانی، دانش اخلاقی و حساسیت اخلاقی دستاورد نوین این پژوهش می­ باشند. همچنین شاخص جدیدی به مؤلفه رازداری، یعنی الکترونیک شدن پرونده­ های بیماران افزوده شد.

بحث و نتیجه ­گیری: برازش مناسب مدل پیشنهادی پژوهش حاضر می‌تواند در تدوین الگوهای اخلاقی و برنامه‌های ملی در سطح وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مفید واقع شود.