مقاله علمی-پژوهشی: بررسی اثر پوشش کیتوزان نانوکپسوله در ترکیب با استات سدیم جهت افزایش زمان ماندگاری فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان (Onchorhynchus mykiss) در دمای یخچال

Abstract

فیله قزل آلای رنگین کمان محصولی با ارزش تغذیه‌ای بالاست که از بازارپسندی مناسب برخوردار بوده و عمر کوتاهی دارد. در این مطالعه اثرات پوشش‌های کیتوزان نانوکپسوله به تنهایی و همراه با استات سدیم در افزایش زمان ماندگاری فیله‌های قزل آلای رنگین کمان، طی نگهداری در یخچال (1±4 درجه سانتی‌گراد) و در کیسه‌های زیب‌دار پلی اتیلنی، در مدت 16 روز مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای این منظور، فیله‌های قزل آلای رنگین‌کمان، در پنج تیمار شامل محلول‌های کیتوزان نانوکپسوله 1%، کیتوزان نانوکپسوله2%، کیتوزان نانوکپسوله 1% + استات سدیم 5/1 %، کیتوزان نانوکپسوله 2% + استات سدیم 5/1 % و محلول آب مقطر به عنوان نمونه شاهد، غوطه‌ور شدند. اثر ضد میکروبی پوشش کیتوزان نانوکپسوله و کیتوزان نانوکپسوله + استات سدیم با شمارش باکتری‌های مزوفیل هوازی، لاکتیک، سرمادوست و خصوصیات شیمیایی با اندازه‌گیری میزان pH، تیوباربیتوریک اسید (TBA)، پراکسید (PV) و ترکیبات نیتروژنی فرار (TVB-N) ارزیابی شد. 5 نفر ارزیاب با بررسی طعم، بو، رنگ، بافت، ارزیابی حسی فیله قزل آلای رنگین‌کمان را انجام دادند و پذیرش کلی در روزهای 0، 3، 6، 10، 12 و 16 صورت گرفت. نتایج حسی، شیمیایی و میکروبی با آزمون‌های ANOVA و Duncan مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج شاخص‌های شیمیایی، میکروبی و حسی در پایان دوره نگهداری نشان دادند که نمونه‌های حاوی پوشش کیتوزان نانوکپسوله + استات سدیم 5/1 % و کیتوزان نانوکپسوله بدون استات سدیم 5/1 %، در مقایسه با نمونه شاهد به طور معنی‌داری بهتر بودند (p<0.05). در این مطالعه نمونه حاوی پوشش کیتوزان نانوکپسوله2%+ استات سدیم 5/1 % بهترین نتایج نگهداری را نشان داد. نتایج آزمون‌های حسی، شیمیایی و میکروبی تیمارهای کیتوزان نانوکپسوله و کیتوزان نانوکپسوله + استات سدیم نشان دادند که زمان ماندگاری از 6 روز در تیمار کنترل به‌ترتیب به 12 و 16 روز افزایش یافت.