مقایسۀ اثر زمان‌های متفاوت مصرف کربوهیدرات قبل از فعالیت ورزشی بر MFO و Fatmax در دوندگان استقامتی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر مقایسۀ اثر زمان‌های متفاوت مصرف کربوهیدرات قبل از فعالیت ورزشی بر بیشینۀ اکسیداسیون چربی و شدتی از فعالیت که بیشینۀ اکسیداسیون چربی در آن رخ می‌دهد (Fatmax)‌ در دوندگان استقامتی بود. در این پژوهش هشت دوندۀ استقامتی حرفه‌ای (‌با میانگین سنی 61/2±6/21 سال؛ حداکثر اکسیژن مصرفی 7/8±0/63 میلی‌لیتر بر کیلوگرم در دقیقه؛ درصد چربی بدن 92/1±1/9 درصد؛ سابقۀ ورزشی 3±7 سال) به‌عنوان آزمودنی در چهار آزمون جداگانه شرکت نمودند. در جلسۀ اول، آزمودنی‌ها ساعت هشت صبح و در‌حالت ناشتا،‌ آزمون فعالیت ورزشی فزاینده (شامل‌ فعالیت روی نوارگردان تا مرحلۀ خستگی) را به‌منظور تعیین میزان بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax انجام دادند. در جلسۀ دوم، سوم و چهارم نیز با فاصلۀ هفت تا 10 روز، آزمودنی‌ها درحالت ناشتا، مقدار یک گرم گلوکز به‌ازای هرکیلوگرم وزن بدن به‌همراه 500 میلی‌لیتر آب را در فواصل پنج دقیقه، یک ساعت و سه ساعت قبل از شروع آزمون فزاینده مصرف نمودند. مقدار بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax ‌از طریق روش کالری‌سنجی غیرمستقیم با استفاده از دستگاه گازآنالایزر با کمک معادلات عنصرسنجی‌ اندازه‌گیری گردید و آزمون تجزیه‌و‌تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر برای تجزیه‌و‌تحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفت. زمانی‌که کربوهیدرات، پنج دقیقه و یک ساعت قبل از اجرای فعالیت ورزشی مصرف شده بود، بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax به‌ترتیب کمترین و بیشترین کاهش را نشان می‌داد. همچنین، بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax در وضعیت ناشتا به‌طور معناداری نسبت به وضعیت مصرف کربوهیدرات در فواصل پنج دقیقه، یک ساعت و سه ساعت قبل از فعالیت ورزشی بالاتر بود (0.05>P)؛ اما تفاوت معناداری در میزان بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax بین وضعیت‌های متفاوت مصرف کربوهیدرات مشاهده نگردید. به‌طور‌کلی، نتایج حاکی از آن است که مصرف کربوهیدرات در زمان‌های متفاوت قبل از فعالیت ورزشی باعث کاهش بیشینۀ اکسیداسیون چربی و جابه‌جایی Fatmax به شدت پایین‌تری از فعالیت می‌شود؛ بدان‌معنا‌که شروع کاهش اکسیداسیون چربی در شدت پایین‌تری رخ می‌دهد و آزمودنی‌ها بیشتر به منابع کربوهیدرات وابسته می‌شوند.