اثر 12 هفته تمرین هوازی بر سطوح کاتکولامین‌ها و آمادگی قلبی تنفسی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/ نقص توجه

Abstract

هدف از مطالعۀ حاضر، تعیین اثر 12 هفته تمرین هوازی بر سطوح کاتکولامین‌ها و آمادگی قلبی تنفسی در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/ نقص توجه بود. در یک مطالعۀ نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل، 60 نفر دانش‌آموز بیش‌فعال مقطع ابتدایی از بین دانش‌آموزان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/ نقص توجه با استفاده از پرسش‌نامۀ تشخیصی کانرز به‌صورت داوطلبانه انتخاب شده و سپس، به‌صورت تصادفی در 2 گروه کنترل (30 نفر) و تجربی (30 نفر) قرار گرفتند. گروه تجربی در یک برنامۀ تمرین هوازی به‌مدت 12 هفته و هر هفته 3 جلسه با شدت 85-60% ضربان قلب ذخیرۀ بیشینه به تمرین پرداختند. در‌حالی‌که گروه کنترل در طول این دوره در هیچ برنامۀ فعالیت بدنی منظمی شرکت نکردند. نمونۀ ادرار برای اندازه‌گیری سطوح کاتکولامین‌ها و اوج اکسیژن مصرفی با استفاده از دستگاه گازآنالایزور بر روی نوار‌گردان برای اندازه‌گیری آمادگی قلبی تنفسی، قبل و بعد از 12 هفته برنامۀ تمرینی اجرا گردید. بعد از 12 هفته برنامۀ تمرین هوازی، افزایش معناداری در اوج اکسیژن مصرفی و کاهش معناداری در ضربان قلب استراحت و سطوح اپی نفرین در گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد (p<0.05). علی‌رغم کاهش معنادار سطوح نوراپی نفرین در گروه تجربی (p<0.001)، تفاوت معناداری در سطوح نوراپی نفرین بین گروه‌ها پس از 12 هفته تمرین هوازی مشاهده نشد (p<0.05). یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که یک برنامۀ 12 هفته‌ای تمرین هوازی ممکن است در بهبود سطوح کاتکولامین‌ها، به ‌ویژه اپی نفرین و آمادگی قلبی تنفسی کودکان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی و کم‌توجهی مؤثر باشد.