بررسی و مقایسه فعالیت زیستی اسانس Mentha longifolia از مریوان و قزاآن

Abstract

زمینه و اهداف: از آنجا که آنتی‌اکسیدان‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و مواد ضدسرطان مصنوعی دارای اثرات نامطلوب بر سلامتی انسان هستند، در این پژوهش فعالیت‌های زیستی اسانس‌های پونه مریوان و قزاآن بررسی و با یکدیگر مقایسه شدند تا جایگزین طبیعی مناسبی برای ترکیبات مصنوعی ذکر شده، شناسایی گردد.مواد و روش ها: اسانس برگ‌ها و ساقه‌های پونه مریوان و قزاآن با امواج میکرویو و بدون استفاده از حلال استخراج شد. ترکیبات تشکیل دهنده اسانس‌ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنج جرمی شناسایی شدند. فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسانس‌ها با روش بی‌رنگ شدن بتاکاروتن، سمیت سلولی آن‌ها با آزمون کشندگی میگوی آب شور و فعالیت ضدمیکروبی آن‌ها با روش انتشار در آگار و تعیین کمترین غلظت مهارکننده رشد بررسی گردید.یافته ها: ترکیب اصلی در اسانس پونه مریوان پولگون (%45/81) و ایزوپولگول (%39/8) و در اسانس پونه قزاآن پولگون (%29/48) و پیپریتنون اکسید (%53/23) بودند. درصد بازدارندگی اسانس پونه مریوان و قزاآن و استاندارد BHT به ترتیب %02/80، %59/78 و %50/95 و مقدار LC50 اسانس پونه مریوان و قزاآن و داروی ضدسرطان وین‌کریستین‌سولفات به ترتیب 47/53، 96/55 و 751/0 میکروگرم بر میلی‌لیتر به دست آمد. اسانس‌های پونه مریوان و قزاآن فعالیت ضدمیکروبی خوبی به خصوص برعلیه باکتری‌های گرم مثبت نشان دادند.نتیجه‌گیری: اسانس‌های پونه مریوان و قزاآن دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضدمیکروبی و ضدسرطانی خوبی هستند و می‌توان آن‌ها را به عنوان جایگزینی برای آنتی‌اکسیدان‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و مواد ضدسرطان مصنوعی معرفی نمود.