مطالعه تطبیقی برنامه‌های آموزش پرستاری نظامی در کشورهای ایران، آمریکا و هندوستان

Abstract

زمینه و هدف: جهت ارتقا آموزش پرستاری نظامی در ایران، انجام مطالعات تطبیقی و بهره گیری از راهبردهای تجربه‌شده در دانشگاه‌های سایر کشورها امری ضروری است. پژوهش حاضر به مقایسه توصیفی و تطبیقی برنامه های آموزش پرستاری نظامی در سه کشور ایران، آمریکا و هندوستان پرداخته است. روش‌ها: مطالعه تطبیقی و توصیفی –تحلیلی در سال 1399 انجام شد. داده ها با جستجوی اینترنتی در دانشگاه‌های نظامی ایران، آمریکا و هندوستان، با کلیدواژه‌های پرستاری نظامی، آموزش پرستاری، برنامه درسی و با مروری بر تاریخچه و عناصر برنامه درسی این دانشگاه‌ها جمع آوری شد. جهت انجام مطالعه تطبیقی از الگوی Bereday استفاده شده و نظام‌های آموزشی مورد مطالعه در چهار مرحله توصیف، تفسیر، هم‌جواری و مقایسه مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نظام‌های آموزشی پرستاری نظامی در هر سه کشور، با اتکا بر دانش پایه‌ای حرفه پرستاری و با رویکردی نظامی ارائه می‌شود، ساختار اصلی آن شامل چشم‌انداز، رسالت، مأموریت، اهداف، ضوابط پذیرش، راهبردهای آموزش و ارزشیابی دانشجویان است. مأموریت برنامه آموزشی در هندوستان و ایران مبتنی بر ارائه خدمات انسانی در موقعیت‌های بحرانی و سلامت جوامع بشری است، ولی در آمریکا مبتنی بر برتری و رهبری جهانی است. رویکرد غالب در برنامه‌ آموزشی در آمریکا و هندوستان توجه به تفاوتهای فرهنگی، عملکرد تیمی و آموزش تیم محور، ارائه واحدهای اختیاری و منعطف بودن واحدهای آموزشی است ولی در ایران توسعه اخلاق حرفه‌ای و اسلامی، آموزش فرد محور، آموزش‌های متمرکز و توسعه توانمندی‌های سازمانی است. در آمریکا و هندوستان تخصصی سازی در پرستاری نظامی متناسب با نیازهای نیروهای هوایی، دریایی و زمینی انجام می‌شود ولی در ایران، آموزش پرستاری نظامی به صورت کلی و بیشتر در جهت پاسخگویی به موقعیتهای بحرانی وجنگی است. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها، برنامه‌ آموزشی پرستاری نظامی در ایران در بُعد نظری کیفیت و اعتبار علمی بالایی دارد، ولی در ضوابط پذیرش دانشجو، نیازسنجی آموزشی، توسعه ابزارهای سنجش شایستگی های فراگیران، اعتبارسنجی محتواهای آموزشی و تخصصی‌سازی (متناسب با نیازهای یگانهای هوایی، زمینی، دریایی) نیاز به بازنگری، اصلاح و ارتقاء دارد.