وضعیت تغذیه سالمندان و عوامل موثر بر آن

Abstract

سابقه و هدف: معضل سوءتغذیه به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تهدیدکننده‌های سلامت، رفاه، استقلال و کاهش کیفیت زندگی سالمندان مطرح است. لذا هدف از این مطالعه، بررسی شیوع سوءتغذیه و ارتباط آن با برخی عوامل موثر بر وضعیت تغذیه در سالمندان شهرستان بابل بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 520 سالمند ساکن شهرستان بابل به‌صورت نمونه گیری چند مرحله ای در سال 1396 انتخاب شدند. مشخصات دموگرافیکی و برخی عوامل مرتبط و موثر بر سوءتغذیه توسط چک لیست جمع‌آوری و نیز وضعیت تغذیه‌ای سالمندان با کمک پرسشنامه استاندارد ارزیابی مختصر تغذیه ای ویژه سالمندان (MNA) ارزیابی گردید. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد و جهت مقایسه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های مجذور کای و تی مستقل استفاده شد. یافته‌ها: تعداد 261 نفر (2/50 درصد) مرد و 259 نفر (8/49 درصد) زن با میانگین سنی به‌ترتیب 7/7± 2/69 و 2/7±1/69 سال بررسی شدند. 9 نفر (7/1 درصد) سالمندان دچار سوءتغذیه و 145 نفر (9/27 درصد) در معرض خطر بودند که این میزان به طور معناداری در زنان، سالمندان ساکن شهر، بازنشسته‌ها، در افراد با درآمد پایین و همچنین در افرادی که تنها و یا با فرزندان خود زندگی می‌کردند، بالاتر بود (005/0= P). وضعیت سوء تغذیه با عواملی مانند بی‌اشتهایی، خشکی دهان، تهوع، درد، پیری زودرس، یبوست، استفراغ، مشکل چشایی و بویایی، زخم دهانی، مشکلات بلعی و دندانی ارتباط معنی‌دار داشت (001/0= P). استنتاج: با توجه به درصد بالای سالمندان در معرض خطر سوء تغذیه و اثرات داشتن شغل و درآمد ماهیانه مناسب بر وضعیت تغذیه‌ای آنان برنامه‌ریزی برای این قشر آسیب‌پذیر به‌ویژه سالمندان با درآمد پایین توجه خاصی را می طلبد.