بررسی تاثیر اسانس گیاه درمنه (Artemisia sieberi) بر زخم های حاصل از لیشمانیا ماژور در موش BALB/c

Abstract

سابقه‌ و هدف: با توجه به شیوع لیشمانیوز جلدی در مناطق مختلف جهان و ایران و نظر به اینکه ترکیبات پنج­ظرفیتی آنتی­موان که برای درمان این بیماری به کار می­رود دارای عوارض جانبی متعددی می­باشد، استفاده از گیاهان دارویی مورد تاکید قرار گرفته است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیرگیاه دارویی درمنه بر روی زخم­های حاصل از لیشمانیا ماژور در موش آزمایشگاهی نژاد BALB/c در دانشگاه علوم پزشکی کاشان انجام گرفت. مواد و روش ­ ها: تحقیق با طراحی تجربی صورت گرفت. غلظت­های 1، 3 و 5 درصد اموسیون هیدروالکلی گیاه درمنه ( Artemisia sieberi ) بر روی 5 گروه 10 تایی موش سفید کوچک که قبلا توسط پروماستیگوت­های زنده و فعال لیشمانیا ماژور ( MHOM/64/IR/ER75 ) زخمی شده بودند مورد آزمایش قرار گرفت. سه گروه 10 تایی از جمعیت موش­ها به گروه­های تجربی (دریافت­کننده­ی غلظت­های 1، 3 و 5 درصد) و 20 سر موش دیگر در 2 گروه 10 تایی به گروه­های کنترل (بدون هرگونه مداخله و تجویز الکل 80 درصد) تقسیم شدند. کلیه­ی موش­ها به منظور مشاهده­ی میکروسکوپی آماستیگوت مورد آزمایش قرارگرفتند و در صورت مثبت بودن تحت درمان واقع شدند. درمان به شکل موضعی سه بار در روز و حداکثر به مدت 30 روز انجام شد. در پایان هر 10 روز قطر زخم­ها تعیین و از نظر وجود آماستیگوت­ها مورد بررسی قرار گرفتند. تغییرات قطر زخم­ها در هریک از گروه­ها با استفاده از آزمون­های آماری Paired t-test ، ANOVA و Tukey مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج : بهبودی کامل بعد از پایان دوره­ی 30 روزه درمان در هیچ­کدام از موش­های تحت درمان با غلظت­های مورد بررسی درمنه مشاهده نشد و آزمایشات میکروسکوپی نمونه­های گرفته شده از موش­های مورد بررسی مثبت بود. نتیجه ­ گیری : اسانس درمنه در غلظت­های 1، 3 و 5 درصد در درمان زخم لیشمانیا ماژور موثر نمی­باشد و اموسیون گیاهی درمنه درکاهش قطر زخم­ها و کاهش معنی­دار اجسام لیشمن زخم موش­ها پس از پایان دوره­ی درمانی بی­تاثیر بود.