اثر مترونیدازول بر روی هورمون های محور هیپوفیز ـ بیضه، تستوسترون و اسپرماتوژنز در موش صحرایی ( RAT ) نر بالغ

Abstract

سابقه و هدف: برخی گزارشات حکایت از آثار سوء مترونیدازول بر روی گونادوتروپین­ها، تستوسترون، اسپرماتوژنز و دستگاه تناسلی نر دارد. هدف این پژوهش بررسی اثرات مترونیدازول بر روی هورمون­های محور هیپوفیز ـ بیضه، تستوسترون و اسپرماتوژنز در موش صحرایی ( RAT ) نر می­باشد. مواد و روش­ها: در این پژوهش تجربی 24 عدد موش Rat نر بالغ با سنین 12-10 هفته به صورت تصادفی در سه گروه 8 تایی قرار گرفتند. به گروه کنترل آب معمولی و به گروه اول تجربی روزانه 200 میلی­گرم بر کیلوگرم مترونیدازول محلول در آب و به گروه دوم تجربی روزانه 400 میلی­گرم بر کیلوگرم مترونیدازول محلول در آب و به مدت 60 روز داده شد. در پایان تجربه بعد از بیهوشی خون­گیری از بطن چپ به عمل آمد و برای سنجش هورمونی، سانتریفوژ گردید. بعد از کشتن موش­ها، بیضه­ها و سمینال وزیکول و پروستات از بدن آنها خارج گردید. بعد از مطالعات مورفولوژیکی، در مایع بوئن به عنوان فیکساتیو قرار گرفتند. سپس بیضه­ها با روش هماتوکسیلن و ائوزین رنگ­آمیزی شدند. آنالیز آماری با استفاده از آزمون t-test انجام شد. نتایج: بین وزن بیضه­ها و غدد تناسلی ضمیمه (سمینال وزیکول و پروستات) گروه­های تجربی در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی­داری مشاهده شد (01/0 p< ). هورمون­های FSH و LH ، تستوسترون در گروه­های تجربی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی­داری را نشان داد. (01/0 p< ). مطالعات هیستولوژیک نشان داد در گروه­های تجربی لوله­های اسپرم­ساز بیضه­ها دچار آتروفی شده و روند اسپرماتوژنز کند گشته و تعداد سلول­های زایا کاهش یافته بود. نتیجه­گیری: مترونیدازول موجب کاهش هورمون­های گونادوتروپین و تستوسترون می­شود و از این طریق و یا راه­های احتمالی دیگر مانند اثر مستقیم بر روی سلول­های لیدیگ و سلول­های دودمان اسپرم موجب کاهش روند اسپرماتوژنز در بیضه می­شود. بنابراین توصیه می­شود به ویژه در جنس مذکر در مصرف این دارو احتیاط لازم به عمل آید.