میزان تأثیر دوزاژ مختلف ویتامین D تزریقی بر روی غلظت 25(OH)D سرم

Abstract

مقدمه: استفاده از فراورده‌های تزریقی ویتامین D در کشور ما امری بسیار رایج است. در اغلب موارد، تجویز این دارو صرفاً براساس علایم بالینی یا اختلال‌ متغیرهای بیوشیمیایی بدون اندازه‌گیری 25(OH)D انجام می‌گیرد، تاکنون مطالعه‌های معدودی در مورد میزان تأثیر و عوارض این فراورده‌ها انجام شده است. مطالعه‌ی فعلی به بررسی میزان و مدت تأثیر دوزاژ مختلف ویتامین D بر 25(OH)D سرم می‌پردازد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه 54 داوطلب سالم انتخاب شدند. داوطلبان با توجه به 25(OH)D پایه به صورت تصادفی در 4 گروه قرار گرفتند. گروه‌های I تا III به ترتیب 000/300، 000/600 و 000/900 واحد ویتامین D تزریقی و گروه IV پلاسبو دریافت کردند. افراد مورد مطالعه نسبت به میزان داروی تجویز شده ناآگاه بودند. یافته‌ها: میانگین نمایه‌ی توده‌ی بدن، سن و فراوانی جنس در 4 گروه مذکور تفاوت معنی‌دار نداشت. میانگین 25(OH)D پایه در گروه‌های II تا IV به ترتیب 30/21±24/27، 09/17±21/25، 09/17±21/25، 8/16±70/24 و 48/14±10/25 نانوگرم در میلی‌لیتر بود. میزان 25(OH)D سرم قبل از تزریق، 2 هفته، 2 ماه و 4 ماه پس از تزریق اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: در کل 61% افراد مورد مطالعه دچار کمبود ویتامین D بودند. 25(OH)D سرم 2 ماه و 4 ماه پس از تزریق در گروه‌های I تا III تفاوت معنی‌دار با قبل از تزریق داشت. در پایان مطالعه میزان 25(OH)D در گروه‌های I تا IV به ترتیب 32/28±20/48، 52/33±46/65، 68/37±90/72 و 14/11±38/14 نانوگرم بر میلی‌لیتر بود. فراوانی نسبی هیپرویتامینوز D در گروه‌های I تا III به ترتیب 9%، 38% و 40% بود. در گروه پلاسبو، هیچ یک از افراد دچار هیپرویتامینوز D نشد. نتیجه‌گیری: استفاده از آمپول‌های ویتامین D به خصوص در دوزاژ بالای 000/300 واحد با خطر بالای هیپرویتامینوز D همراه است.