بررسی بروز نشانگر سلولی رتینوبلاستوم (Rb) در نئوپلاسم‌های خوش‌خیم و بدخیم تیروئید

Abstract

عوامل متعددی در پاتوژنز نئوپلاسم‌های تیروئید نقش دارند. نقش موتاسیون ژن تضعیف‌کننده‌ی تومور Rb (رتینوبلاستوم) نیز در پاتوژنز بدخیمی تیروئید مطرح شده است. هدف این مطالعه بررسی میزان بروز ژن Rb در تومورهای تیروئید و ارتباط آن با سایر یافته‌های بالینی و میکروسکوپی به منظور استفاده‌ی احتمالی از آن برای افتراق نئوپلاسم‌های خوش‌خیم از بدخیم تیروئید و هم‌چنین به عنوان یک عامل پیش‌گویی‌کننده‌ی است. مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی مقطعی روی 200 نمونه از بلوک‌های پارافینی ثابت شده در فرمالین از ضایعه‌های تیروئید شامل 39 مورد تومور خوش‌خیم و 161 مورد تومور بدخیم رنگ‌آمیزی ایمونوهیستوشیمی ‌به روش آویدین ـ بیوتین پراکسیداز با استفاده از مارکر Rb – 1 انجام شد. واکنش هسته‌ای بیش از 10% در سلول‌های توموری به عنوان مورد مثبت تلقی شد. یافته‌‌ها: میزان موارد مثبت Rb در آدنوم فولیکولار 2/74%، آدنوم هرتل‌سل 5/87%، کارسینوم پاپیلاری 2/46%، کارسینوم فولیکولار 7/66%، کارسینوم مدولاری 4/29% و کارسینوم آناپلاستیک 50% بود. 9/76% تومورهای خوش‌خیم و 9/45% تومورهای بدخیم Rb را با یک طرح هسته‌ای بروز دادند. اما در بروز ژن Rb بین آدنوم فولیکولار و کارسینوم فولیکولار تفاوت واضحی یافت نشد و میزان بروز ژن Rb ارتباطی با وضعیت درگیری گره‌‌های لنفاوی و تهاجم عروقی یا کپسولی نداشت. نتیجه‌گیری: بروز ژن Rb در تومورهای خوش‌خیم به طور واضح بیشتر از تومورهای بدخیم بود (001/0=p) که این رابطه در زنان معنی‌‌دار بود در حالی‌که در مردان چنین ارتباطی مشاهده نشد. به نظر می‌رسد غیرفعال شدن ژن Rb در پاتوژنز بدخیمی ‌در نئوپلاسم‌های تیروئید نقش دارد و با توجه به شیوع بیشتر تومورهای تیروئید در زنان شاید رنگ‌آمیزی ایمونوهیستوشیمی‌ پروتئین Rb بتواند در افتراق بین تومورهای خوش‌خیم و بدخیم تیروئید همراه با مورفولوژی کمک کننده باشد ولی در افتراق بین آدنوم فولیکولار و کارسینوم فولیکولار کمک‌کننده نیست.