ارتباط بین دریافت روغن‌های گیاهی هیدروژنه و غیرهیدروژنه و سندرم متابولیک در بزرگسالان تهرانی: مطالعه قند و لیپید تهران

Abstract

مقدمه: شیوع سندرم متابولیک در سال­های اخیر در جوامع مختلف روند رو به رشدی را نشان می­دهد که می­تواند ناشی از تغییرات شیوه زندگی، از جمله تغییر در رژیم غذایی باشد. ارتباط بین چربی رژیم غذایی و سندرم متابولیک همواره مورد توجه است، ولی مطالعات محدودی به بررسی ارتباط بین دریافت روغن­های گیاهی (هیدروژنه و غیرهیدروژنه) با سندرم متابولیک پرداخته­اند. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه دریافت این روغن­ها با سندرم متابولیک در بین بزرگسالان تهرانی بود. مواد و روش­ها: این مطالعه مقطعی، در قالب مطالعه قند و لیپید تهران در سال 1384 تا 1387 بر روی 2457 بزرگسال 19 تا 84 سال انجام شد. دریافت روغن گیاهی هیدروژنه و غیرهیدروژنه در رژیم غذایی با استفاده از پرسش‌نامه نیمه کمّی بسامد خوراک ارزیابی شد. شاخص­های تن­سنجی، فشار خون و بیوشیمایی اندازه­گیری شدند. سندرم متابولیک بر طبق معیارهای کمیته ملی چاقی ایرانیان تعریف شد. یافته­ها: میانگین سن و نمایه‌ی توده‌ی بدن به ترتیب 3/39 سال و 7/25 کیلوگرم بر مترمربع بود. میانه دریافت روزانه‌ی روغن گیاهی هیدروژنه 6/9 گرم و روغن گیاهی غیرهیدروژنه 6 گرم بود. دریافت زیاد روغن گیاهی هیدروژنه و غیرهیدروژنه با افزایش دریافت انرژی، چربی، کلسترول، فیبر، سبزی‌جات، حبوبات، گوشت، ماکیان و ماهی و کاهش دریافت کربوهیدرات ارتباط داشت. پس از تعدیل متغیرهای مخدوش‌کننده، در مقایسه با پایین­ترین سه­هک دریافت روغن گیاهی هیدروژنه، نسبت شانس سندرم متابولیک در بالاترین سه­هک دریافت، 54/2 (فاصله اطمینان 95 درصد: 23/4-53/1) بود. روغن گیاهی غیرهیدروژنه هیچ ارتباطی با سندرم متابولیک نداشت. نتیجه­گیری: دریافت روغن گیاهی هیدروژنه ارتباط مستقیمی با سندرم متابولیک در بین بزرگسالان تهرانی دارد.