پیشگویی تغییرات شاخص‌های چاقی با توجه به الگوهای غذایی به کمک روش رگرسیون با رتبه‌‌بندی کاهش یافته در مطالعه‌ی آینده‌نگر قند و لیپید تهران

Abstract

مقدمه: هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین شاخص­های چاقی شامل نمایه‌ی توده‌ی بدن (BMI)، دور کمر (WC) و نسبت دورکمر به دور باسن (WHR) و الگوهای تغذیه­ای حاصل از تحلیل Reduced Rank Regression (RRR) در یک بررسی کوهورت میان بزرگسالان تهرانی بود. مواد و روش­ها: 141 بزرگسال در دو فاصله‌ی زمانی 6 ساله که از نظر شاخص­های چاقی ارزیابی شدند. دریافت­های غذایی ابتدایی به کمک 2 یادآمد 24 ساعته‌ی خوراک ثبت شدند. با توجه به دریافت چربی، نسبت چربی با چند باند دوگانه به چربی اشباع، کلسترول، فیبر و کلسیم دریافتی، 5 الگوی غذایی (عامل) استخراج شد. تغییرات شاخص‌های چاقی طی شش سال در پنجک­های امتیاز عوامل بررسی شد. یافته‌ها: الگوی اول (سنتی) مقدار بار عاملی بالایی برای کربوهیدرات­های تصفیه شده، غلات کامل، سبزیجات، گوشت قرمز و فرآوری شده، منابع چربی‌های اشباع و ترانس و تخم­مرغ نشان داد که ارتباط مثبت با دریافت چربی، کلسترول و کلسیم وجود داشت (مقدار r به ترتیب 478/0، 626/0 و 486/0 با 001/0>p). تمام شاخص­های چاقی روند افزایشی در پنجک­های امتیاز الگوی غذایی داشتند (BMI و :WHR 05/0>p و :WC 001/0>p). الگوی پنجم (تخم­مرغ) مقدار بار عاملی بالا برای تخم‌مرغ، میان‌وعده­های شور، میوه­ها و بار عاملی منفی برای گوشت قرمز و فرآوری شده، منابع چربی اشباع و ترانس، روغن گیاهی و فرآورده­های لبنی داشت. این الگو بعد از تعدیل متغیرهای مداخله­گرِ بالقوه، روند افزایشی برای WC (001/0>p) و WHR (05/0>p) نشان داد. سایر الگوها روند معنی­داری برای شاخص­های چاقی نشان ندادند. نتیجه­گیری: یافته‌های RRR نشان­دهنده‌ی دو الگوی غالب غذایی است که مرتبط با افزایش شاخص­های چاقی می­باشد.