رشد و بلوغ در مبتلایان به تالاسمی ماژور استان هرمزگان

Abstract

مقدمه: اختلالات رشد و بلوغ و ناهنجاری‌های آندوکرین در مبتلایان به تالاسمی به وفور دیده می‌شود که می‌تواند به علت عوارض مرتبط با آنمی مزمن یا دریافت مکرر خون و بروز هموکروماتوز باشد. مواد و روش‌ها: جهت بررسی وضعیت رشد و بلوغ و تعیین گروه‌های سنی آسیب‌پذیر در مبتلایان به تالاسمی در استان هرمزگان در یک مطالعه مورد ـ شاهدی 109 نفر از مبتلایان به تالاسمی در محدوده سنی 8 تا 18 سال با 107 فرد سالم در همین محدوده سنی مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته‌ها: مبتلایان به تالاسمی از نظر میزان فریتین به دو گروه مطلوب (فریتین کمتر از 1500 نانوگرم در دسی‌لیتر) و ضعیف (فریتین بیشتر از 1500 نانوگرم در دسی‌لیتر) تقسیم شدند. تنها 14% از کل مبتلایان به تالاسمی در گروه مطلوب قرار داشتند.کوتاهی قد (SDS کمتر از 5/2ـ) در 64% مبتلایان به تالاسمی دیده شد. SDS قد در گروه‌های مورد و شاهد به ترتیب 21/3ـ و 89/0ـ و SDS وزن در گروه‌های مورد و شاهد به ترتیب 91/2ـ و 16/1ـ بود (001/0p<). در هر دو گروه ارتباط بین SDS وزن و قد معنی‌دار بود که این موضوع در گروه مورد قابل ملاحظه است (86/0r=). گروه سنی بالای 14 سال در مبتلایان به تالاسمی بیشترین میزان اختلاف قد و وزن را با گروه کنترل نشان داد (01/0p<). شیوع هیپوگنادیسم در این مطالعه حدود 60% بوده است. میانگین سن شروع بلوغ (تانر مرحله دوم) در مبتلایان تالاسمی پسر 1±5/16 سال و در گروه کنترل 0/2±6/11 سال بوده است (01/0p<). در مبتلایان به تالاسمی دختر سن شروع بلوغ 3±16 سال و در گروه کنترل 0/2±10 سال بوده است (05/0p<). در مورد بلوغ دختران و پسران 8 تا 11 ساله تالاسمی, بین دو گروه مطلوب و ضعیف اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد اما در زیر گروه 12 تا 14 سال هم در پسران و هم در دختران تالاسمی اختلاف معنی‌دار در بلوغ بین دو گروه (مطلوب و ضعیف) مشاهده شد (01/0p<). نتیجه‌گیری: این تحقیق نشان می‌دهد که بین اختلال رشد و کاهش وزن در مبتلایان به تالاسمی ارتباط مشخصی وجود دارد و بیشترین میزان اختلال رشد در رده سنی بالای 14 سال قرار دارد و کنترل ضعیف میزان فریتین پلاسما در تأخیر بلوغ نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین با توجه به شیوع تقریباً یکسان کوتاهی قد و هیپوگنادیسم در مبتلایان به تالاسمی، هیپوگنادیسم به عنوان یک علت مهم در کوتاهی قد بیماران معرفی می‌گردد.