بررسی تاثیر مداخله آموزشی بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده در بهبود جو ایمنی

Abstract

زمینه و هدف: حوادث شغلی هر ساله تاثیر عمده ‌ ای بر سلامت کارگران گذاشته و هزینه گزافی را بر کارفرمایان وارد می ‌ سازد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده در بهبود جو ایمنی کارگران صنایع چینی شهرک صنعتی قزوین در نیمه اول سال 1389 طراحی و اجرا شده است. روش بررسی: تعداد 75 نفر کارگر در هر یک از گروه ‌ های مداخله و شاهد در یک مطالعه نیمه تجربی شرکت کردند. با توجه به اینکه تغییر جو ایمنی در دوره زمانی طولانی روی می دهد و به منظور پیگیری طولانی تر افراد مشارکت کننده، داده ها در سه مقطع شروع، 3 و 6ماه بعد از مداخله از طریق پرسشنامه خودگزارشی جمع ‌ آوری شد. مداخله آموزشی در قالب 4 کلاس آموزشی 15-8 نفره و مدت زمان 60-45 دقیقه ‌ ای اجرا شد. سپس اطلاعات وارد نرم افزار SPSS 16.0 شد و با استفاده از آزمونهای آماری تجزیه و تحلیل شد. یافته ‌ ها: پس از مداخله آموزشی نمره بعد تعهد مدیریت در گروه مداخله در ارزشیابی ماه‌های سوم و ششم افزایش معناداری یافت (001/0 > P ). همچنین نتایج نشان دهنده افزایش معنی ‌ دار در ابعاد ارتباطات برای کار ایمن، محیط ایمن، مسئولیت پذیری، درک خطر، هشیاری و نمره کل جو ایمنی بود (05/0 > P ). همچنین یافته ها نشان دهنده تغییر معنادار میانگین امتیاز نگرش، هنجار انتزاعی (05/0 ‌ > P ) ، کنترل رفتاری درک شده (001/0 ‌ > P ) و قصد (05/0 ‌ > ‌P ) در گروه مداخله و عدم تغییر معنادار متغیرهای مذکور در گروه کنترل بود. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشانگر بهبود ابعاد جو ایمنی و تصور مشترک کارگران از سیاست ‌ ها و روندهای ایمنی در محل کار بر اثر مداخله آموزشی مبتنی بر سازه ‌ های تئوری رفتار برنامه ‌ ریزی شده بود. بنابراین، تئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند به عنوان چهارچوب نظری مناسب برای طراحی و اجرای مداخلات ایمنی در محل کار بکار رود.