معرفی برخی شاخص‌های سرم، ایمنی و خون به عنوان شاخص سلامت در مولدین قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) عاری از عوامل بیماریزای خاص

Abstract

در این بررسی تلاش شده است با ارزیابی برخی از شاخص­های خونی، سرمی و ایمنی به مبنایی جهت تعیین سلامت مولدین نسل پایه SPF در مرکز نگهداری آنها دست یافت. به این منظور طی سه مرحله نمونه­برداری قبل، همزمان و بعد از تکثیر از ماهیان مولد نگهداری شده در مرکز SPF واقع در مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی تنکابن و دو مزرعه منتخب (S و F) از تامین کنندگان مولد برای این مرکز، نمونه برداری شد. لازم به ذکر است که نمونه برداری در مرکز SPF و مزارع منتخب از ماهیان متعلق به گله های مشترک انجام شد. در هر مرحله پس از بیهوشی و خونگیری از ماهیان میزان هماتوکریت، هموگلوبین، پروتئین تام، آلبومین، آنزمهای آلانین آمینوترانسفراز ( ALT )، آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST)، کراتین فسفوکیناز ( CPK )، آلکالین فسفاتاز (ALP)، IgM تام سرم و لیزوزیم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که قبل از فصل تکثیر میزان هموگلوبین، ALT و IgM در بین ماهیان سه مرکز تفاوت معنی­داری نداشت ولی میزان لیزوزیم ماهیان مرکز SPF بطور معنی داری از ماهیان مزرعه S و از نظر عددی از مزرعه F بیشتر بود. نتایج فصل تکثیر نشان داد میزان هماتوکریت، هموگلوبین، پروتئین تام سرم، آلبومین، IgM تام سرم، AST، ALT و میزان لیزوزیم در بین ماهیان سه مرکز فاقد تفاوت معنی­داری بود. در حالیکه میزان ALP ماهیان مرکز SPF در مقایسه با مزرعه F تفاوت معنی دار داشت. پس از فصل تکثیر میزان هماتوکریت و وزن ماهیان گروه SPF بطور معنی داری بیشتر از ماهیان دو مزرعه دیگر بود و هموگلوبین، IgM و لیزوزیم بعضا بطور معنی دار و یا از نظر عددی از ماهیان دو مزرعه دیگر بیشتر بود. براساس نتایج حاصل از این بررسی به نظر میرسد استفاده از شاخص­های خون و سرم می­تواند به عنوان ابزاری جهت ارزیابی شرایط سلامت و نیز کیفیت شرایط نگهداری، مدیریت تغذیه، پرورش و بهداشت مورد استفاده قرار گیرد.