پایش کیفیت آب و پدیده تغذیه گرایی دریاچه سد مخزنی آزاد سنندج با استفاده از شاخص کیفیت آب ایران و شاخص غنی شدگی کارلسون بمنظور فعالیت های آبزی پروری

Abstract

مخازن آبی سهم مهمی‌ را در تامین آب آشامیدنی و کشاورزی دارا هستند. در ایران نیز بررسی کیفیت آب در دریاچه­ها­ی پشت سد در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته­است. مطالعه حاضر به بررسی وضعیت کیفی آب سد آزاد سنندج با استفاده از شاخص های کیفیت آب ایران (IRWQI) و سطح تروفیکی (غنی شدگی کارلسونTSI =) پرداخته­است. نمونه برداری طی 12 ماه در سالهای 95-1394در پنج ایستگاه انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین سالانه نیترات، آمونیوم، فسفر کل، فسفات، درصد اشباع اکسیژن، pH، EC، شفافیت، سختی کل، BOD5، COD و کلروفیل-آ به ترتیب برابر01/0±21/0، 004/0±048/0، 001/0±030/0، 001/0±016/0 میلی گرم بر لیتر، 3±114 درصد، 37/0±89/7، 40±290 میکروزیمنس، 14/0±00/2، 1±138، 19/0±18/2، 13/1±28/9 و 73/0±73/4 میلی گرم بر لیتر بوده است. سطح تروفیکی در مخزن سد و نیز ایستگاههای مختلف، عموماً بر اساس کلروفیل-آ، مزوتروف و براساس سایر فاکتورها (فسفر کل، شفافیت و درصد اشباع اکسیژن در لایه های زیرین) یوتروف تا هایپرتروف بود. میانگین شاخص کارلسون (سطح تروفیکی) بیانگر وضعیت مزوتروف (کیفیت خوب) در مخزن سد بود. براساس IRWQI، کیفیت آب در این مخزن در طبقه بسیارخوب قرار گرفت. اگرچه مقادیر میانگین از شاخص­های فوق، بیانگرمناسب بودن این دریاچه برای تامین آب شرب و فعالیت های شیلاتی بود ولی با توجه به کاهش کیفیت آب و نیز افزایش سطح تروفیکی در برخی از ماهها، لازم است که با اعمال راهکارهای مدیریتی کیفیت مناسب آب در مخزن سد حفظ گردد.