نقش تاب آوری و رفتارهای پرخطر در تمایزگذاری دانشجویانِ با بهزیستی ذهنی بالا و پایین

Abstract

زمینه و هدف: بهزیستی ذهنی یکی از سازه‌های مهم بهداشت روان است که شناسایی عوامل تأثیرگذار در آن از اهمیت فراوانی برخوردار است. لذا، پژوهش حاضر با هدف متمایز ساختن دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین از یکدیگر، بر اساس تاب‌آوری و مؤلفه‌های گرایش به رفتارهای پرخطر، انجام شد. روش کار: روش پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه‌ای بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سال تحصیلی 97-1396 بود که 365 نفر از آن‌ها با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های بهزیستی ذهنی وارویک- ادینبورگ (WEMWBS)، خود تاب‌آوری کلاهنن (1996) و رفتارهای پرخطر جوانان (1390) استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-20 و آزمون‌ تحلیل تشخیصی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج آزمون تحلیل تشخیصی نشان داد که تاب‌آوری و مؤلفه‌های گرایش به مواد مخدر و روان‌گردان و گرایش به سیگار دارای بالاترین توان در تمایزگذاری بین دو گروه از دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین بودند. مؤلفه‌های بعدی متمایزکننده گروه‌ها به ترتیب گرایش به خطرپذیری جنسی، گرایش به رانندگی خطرناک، گرایش به خشونت و گرایش به الکل بودند. همچنین، تمامی دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین با بالاترین درصد تشخیص (100%) به‌درستی از همدیگر متمایز شده‌ بودند. نتیجه‌گیری: تاب‌آوری و مؤلفه‌های گرایش به رفتارهای پرخطر تعیین‌کننده‌های مهمی در تمایزگذاری بین دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین هستند؛ بنابراین، در برنامه‌های آموزشی و پژوهشی برای افزایش بهزیستی ذهنی دانشجویان باید به تاب‌آوری و مؤلفه‌های رفتارهای پرخطر توجه ویژه داشت.