اثربخشی برنامه آموزشی زبان بدن بر مهارت‌های اجتماعی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا

Abstract

زمینه و هدف: نقص در مهارت‌های اجتماعی و به دنبال آن ناتوانی در ایجاد، حفظ و توسعه روابط و تعامل اجتماعی، از علائم آشکار کودکان درخودمانده گزارش شده است و در ارزیابی‌های تشخیصی بر این ویژگی‌ها بسیار تاکید می‌شود. توانایی زبان گفتاری یکی از پیش‌بینی کننده‌های قوی مهارت‌های اجتماعی است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر برنامه آموزشی مهارت‌های زبان بدن بر مهارت‌های اجتماعی کودکان اوتیسم7 الی 12 سال با عملکرد بالا در شهر سمنان بود. روش‌ کار: در این مطالعه شبه‌تجربی تعداد 30 نفر از کودکان مبتلا به اوتیسم۷ تا 12 سال با عملکرد بالا در شهر سمنان با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت غیرتصادفی در دو گروه 15 نفری کنترل و برنامه‌ آموزشی زبان بدن قرارگرفتند. مادران گروه مداخله به صورت گروهی، برنامه‌ آموزشی زبان بدن را در 18 جلسه(هر هفته دو جلسه و هر جلسه 45 دقیقه‌ای) دریافت نمودند و گروه کنترل آموزشی دریافت ننمود. همه آزمودنی‌ها قبل از آغاز آموزش و پس از آن و 3 ماه بعد در مرحله پیگیری، پرسش‌نامه مهارت‌های اجتماعی گرشام و الیوت(1990) را پر کردند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل‌واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده شد. یافته‌ها: با توجه به نتایج، میانگین مهارت‌های اجتماعی و مؤلفه‌های آن(قاطعیت، خویشتن‌داری، همکاری) در گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون نسبت به گروه گواه افزایش یافت (05/0p<) و این تغییر بعد از پایان آموزش، در مرحله پیگیری 3 ماهه نیز ادامه داشته است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که برنامه آموزشی زبان بدن بر افزایش عملکرد و کسب تغییرات در مهارت‌های اجتماعی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا موثر است. بنابراین، به اولیا و مربیان کودکان اوتیسم توصیه می‌شود با توجه به سطح تحولی آنها از آموزش مهارت‌های زبان بدن که سبب بهبود سازش‌یافتگی و مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان اوتیسم می‌شود بهره بگیرند.