مروری بر شیرین کننده مصنوعی آسپارتام

Abstract

آسپارتام به عنوان یک شیرین‌کننده سنتزی، دی پپتیدی است که از فنیل‌آلانین و آسپارتات تشکیل شده است. این ماده 180 تا 200 بار شیرین‌تر از شکر است که به دو روش آنزیمی و غیر آنزیمی ساخته می‌شود و اولین بار تصادفی در سال 1965 کشف شده است. قدرت شیرین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنندگی بالا و کالری کم آسپارتام باعث شد که از طرف صنایع غذایی به عنوان جایگزین مناسب شکر در مواد غذایی شیرین مانند انواع نوشیدنی‌ها و شیرینی‌ها برای افراد مبتلا به بیماری‌های مرتبط با هومئوستاز گلوکز معرفی شود. برخی پژوهش‌ها در سال‌های گذشته آسپارتام را عامل ایجاد کننده استرس‌اکسیداتیو، سندروم متابولیک، بیماری‌های دستگاه عصبی، تغییر‌دهنده میکروفلور دستگاه گوارش و عوارض ناشی از این تغییر و حتی سرطان دانسته‌اند. از طرف دیگر مطالعات گسترده‌ای همچنان آسپارتام را ماده‌ای بی‌خطر و جایگزین مناسب شکر برای جلوگیری از ابتلاء به بیماری‌هایی مانند چاقی،‌ دیابت و کاهش‌دهنده وزن می‌دانند. با‌وجود این مطالعات ضدو نقیض، سازمان‌های مرتبط با ایمنی مواد غذایی مانند (‌FDA ˓FAO و EFSA) همچنان مصرف آسپارتام را در حد میزان‌مصرف قابل قبول روزانه (DAI) ، برای همه افراد به استثنا افراد مبتلا به بیماری فنیل‌کتونوریا مجاز می‌دانند.