مقایسه‌ کلومیفن و تاموکسیفن بر حاملگی در زنان نابارور ناشی از اختلال تخمک‌گذاری

Abstract

مقدمه: اختلال تخمک‌گذاری یکی از مهم‌ترین دلایل ناباروری در زنان است. در این بیماران به‌طور معمول از کلومیفن سیترات برای القای تخمک‌گذاری استفاده می‌شود. اما برخی بیماران به این دارو مقاومند یا به‌رغم تخمک‌گذاری موفق، قادر به حاملگی نیستند. تاموکسیفن ترکیب غیراستروئیدی مشابه کلومیفن است که برای القای تخمک‌گذاری (ovulation Induction) بکار می‌رود ولی عوارض نامطلوب کلومیفن را بر اندومتر ندارد. هدف: مقایسه دو دارو در القای تخمک‌گذاری و حاملگی مواد و روش‌ها: در این کارآزمایی بالینی، 144 بیمار دچار ناباروری مراجعه‌کننده به درمانگاه از فروردین 1385 به بعد، که با آزمایش‌های گوناگون، ناباروری به علت اختلال تخمک‌گذاری در آنان به اثبات رسیده بود به صورت Block Randomization در دو گروه قرار داده شدند(تعداد بیماران براساس نمونه پایلوت تعیین شد). به بیماران گروه 1 درمان شونده کلومیفن(150 میلی‌گرم در روز به‌مدت 5 روز) و به بیماران گروه 2 تاموکسیفن(40 میلی‌گرم در روز به‌مدت 5 روز) روز تجویز شد. سپس، با سونوگرافی ترانس واژینال در روزهای 16-12 چرخه تخمک‌گذاری، الگو و ضخامت اندومتر بررسی شد. در پایان، بیماران از نظر حاملگی و عوارض مرتبط پی‌گیری شدند. سپس، با آمار توصیفی و آزمون‌های X2 و تی و نرم‌افزار SPSS آنالیز آماری انجام شد. P جهت معنی‌دار بودن کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج: در هر گروه، 72 بیمار درمان شدند. میزان تخمک‌گذاری در گروه تحت درمان با کلومیفن به طور معنی‌دار بالاتر از گروه تاموکسیفن بود )05/0(P<. میزان حاملگی در کسانی که تخمک‌گذاری داشتند در هر دو گروه مشابه بود. اما این میزان در کل بیماران دریافت‌کننده هر دارو در گروه تاموکسیفن به‌طور معنی‌دار کمتر بود و از نظر الگو و ضخامت اندومتر و عوارض درمان بین دو گروه تفاوت معنی‌دار بدست نیامد. وضعیت بیماران دو گروه از نظر نمایه توده‌بدنی، سن، مدت ناباروری و حجم تخمدان مشابه بود. نتیجه‌گیری: تاموکسیفن به‌عنوان درمان اولیه القای تخمک‌گذاری روش کارآمد و مناسبی نیست.