کیفیت خواب و عوامل مرتبط با آن در رانندگان اتوبوس‌های بین‌شهری

Abstract

چکیده اهداف: خواب یکی از نیازهای اساسی و فیزیولوژیک انسان است و در فعالیت ­ های روزمره افراد نقش بسزایی دارد. یکی از شایع‌ترین اختلالات در انسان، اختلال خواب است که عوارض زیادی را در پی دارد و از جمله این عوارض می‌توان به خطاهای انسانی در حین فعالیت­های شغلی به­ویژه رانندگی اشاره کرد. مطالعه حاضر به­منظور بررسی کیفیت خواب و عوامل مرتبط با آن در رانندگان اتوبوس بین شهری کرمان انجام شد. روش­ها: این مطالعه مقطعی در سال 1390 انجام شد. 100 نفر از رانندگان اتوبوس بین شهری کرمان با نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از یک پرسش‌نامه دموگرافیک و پرسش­نامه استاندارد کیفیت خواب پیترزبورگ جمع­آوری شد. داده­ها سپس با استفاده از آزمون­های T مستقل، آنووا، ضریب همبستگی پیرسون و مجذور کای به­کمک نرم­افزار SPSS 15 تحلیل شد. یافته­ها: میانگین ساعات رانندگی رانندگان در شبانه‌روز 81/0 ± 71/7 ساعت بود و میانگین نمره کلی کیفیت خواب در رانندگان برابر 34/0 ± 98/6 از کل 21 نمره بود که 61% از آنها دارای کیفیت خواب نامطلوب بودند. بین سن و کیفیت خواب ارتباط معنی‌داری وجود داشت (01/0= p ). بین رضایت شغلی و کیفیت خواب هم ارتباط معنی‌داری وجود داشت (001/0= p ). رانندگانی که در 5 سال گذشته تصادف داشته‌اند، از لحاظ کیفیت خواب وضعیت نامطلوبی داشتند (013/0= p ). نتیجه­گیری: کیفیت خواب رانندگان اتوبوس‌های بین شهری کرمان مطلوب نیست و برای جلوگیری از تصادفات و آسیب‌ به مسافران باید تدابیر لازم در خصوص بهبود کیفیت خواب رانندگان اتوبوس‌ها و استراحت‌ به‌موقع و کافی و محدودکردن ساعات کار رانندگان اندیشیده شود.